Καλές και αποδοτικές, οι έως τώρα παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση του «τέρατος» της φοροδιαφυγής, αλλά σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπάρχουν κι άλλα πολλά να γίνουν.
Αίσθηση προκαλεί, μάλιστα, η ειδική αναφορά στο λαθρεμπόριο καυσίμων, απ’ όπου, σύμφωνα με τους Ευρωπαίους τεχνοκράτες, το Δημόσιο χάνει μισό δισεκατομμύριο ευρώ κάθε χρόνο!
Οι μεταρρυθμίσεις και οι προκλήσεις
Όπως σημειώνει η Κομισιόν, στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης έχουν ληφθεί διάφορα σημαντικά μέτρα για τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης και της είσπραξης των φόρων, όπως η μεταρρύθμιση που συνδέει τις ταμειακές μηχανές με τα τερματικά των σημείων πώλησης και με τα συστήματα πληροφορικής της Φορολογικής Αρχής με στόχο την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Αυτή η δέσμη παρεμβάσεων ήταν, άλλωστε, που «έφερε» 2 δισ ευρώ στα κρατικά ταμεία και άνοιξε «χώρο» για νέες φοροελαφρύνσεις.
Κατά την Κομισιόν οι δράσεις περιλαμβάνουν:
- την ολοκλήρωση του νομικού πλαισίου για το εργαλείο παρακολούθησης της αλυσίδας αξίας του τομέα των καυσίμων από τη φορολογική αρχή (σύστημα εισροών- εκροών)
- την εγκατάσταση συσκευών εντοπισμού σε οχήματα μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και πλοία που μεταφέρουν καύσιμα και
- την τροποποίηση των δικαστικών κωδίκων ώστε να διευκολυνθεί η αποτελεσματικότερη εφαρμογή του νομικού πλαισίου
Επιπλέον, «κλειδί» χαρακτηρίζεται η ολοκλήρωση της εν εξελίξει οργανωτικής μεταρρύθμισης της τελωνειακής διοίκησης με στόχο τη συγκέντρωση των ελέγχων, καθώς αναμένεται να οδηγήσει σε περισσότερους και καλύτερα στοχευμένους επιτόπιους ελέγχους.
Κατά την Κομισιόν, η φοροδιαφυγή στον τοµέα των καυσίµων παραµένει υψηλή, µε πρόσφατες εκτιµήσεις να δείχνουν ότι τα διαφυγόντα έσοδα (ΦΠΑ και Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης θα µπορούσαν να φτάσουν τα 500 εκατ. ευρώ ανά έτος!
Η ψηφιοποίηση της ΑΑΔΕ
Οι συνεχείς μεταρρυθμίσεις για την ψηφιοποίηση, τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής αρχίζουν να βελτιώνουν τις επιδόσεις της ελληνικής φορολογικής διοίκησης.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα συγκριτικά στοιχεία (VAT GAP), τα έσοδα από τον ΦΠΑ στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 22,8% το 2022, ενώ η αύξηση των βασικών μακροοικονομικών δεικτών, όπως το ΑΕΠ, τελική κατανάλωση των νοικοκυριών και οι επενδύσεις αυξήθηκε επίσης
σημαντικά το 2021 και το 2022.
Και το «κενό» συμμόρφωσης με τον ΦΠΑ στην Ελλάδα μειώθηκε κατά 3,8 μονάδες βάσης στο 13,7% το 2022, αλλά παρέμεινε πάνω από το μέσο κενό του 6% σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτό ήταν μια συνέχιση της πτωτικής τάσης που ξεκίνησε το 2018 και είναι σύμφωνη με τα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ.
Ομοίως, τα ποσοστά έγκαιρης πληρωμής για τον ΦΠΑ συνέχισαν να βελτιώνονται και ανήλθαν στο 90,2% των αναμενόμενων οφειλόμενων πληρωμών το 2022. Το ποσοστό των ελέγχων με προσαρμογή της φορολογικής υποχρέωσης ως ποσοστό των ολοκληρωμένων ελέγχων έχει βελτιωθεί.
Παράλληλα, συνεχίστηκαν οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα της φορολογικής συμμόρφωσης και της είσπραξης: τον Δεκέμβριο του 2024, η Ελλάδα υιοθέτησε νομοθεσία που προβλέπει:
i) σταθερές προθεσμίες υποβολής των φορολογικών δηλώσεων,
ii) κίνητρα για την έγκαιρη καταβολή
των οφειλόμενων φόρων και
iii) κυρώσεις για τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα για τη μη καταχώριση, την εκπρόθεσμη υποβολή ή την υποβολή ανακριβών στοιχείων που χρησιμοποιούνται για τη συμπλήρωση των προ συμπληρωμένων δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος.
