Πολύ πίσω στην υιοθέτηση της Τεχνητής Νοημοσύνης έχουν μείνει οι ελληνικές επιχειρήσεις σε σχέση με τον διεθνή ανταγωνισμό, χτυπώντας καμπανάκι για την μελλοντική πορεία τους. Την ώρα που παγκοσμίως καταγράφεται έκρηξη στην υιοθέτηση της ΑΙ, οι ελληνικές επιχειρήσεις καθυστερούν επικίνδυνα στην υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών.
Οι ελληνικές επιχειρήσεις παραμένουν να εμφανίζονται διστακτικές απέναντι στην Τεχνητή Νοημοσύνη, καθώς ακόμα η επένδυση στην ΑΙ θεωρείται ρίσκο, με αρκετούς επιχειρηματίες να απορρίπτουν επενδύσεις στην καινοτομία, αφήνοντας αναξιοποίητα ακόμη και τα διαθέσιμα ευρωπαϊκά εργαλεία.
Μια αδράνεια που μπορεί να πληγώσει σημαντικά την ελληνική οικονομία, καθώς η ΤΝ δεν αποτελεί απλώς τεχνολογική καινοτομία, αλλά μοχλός ανταγωνιστικότητας σε καίριους τομείς όπως ο τουρισμός, η υγεία και η ναυτιλία, ενώ δημιουργεί και νέες ευκαιρίες σε κλάδους όπως η πληροφορική.
Σύμφωνα και με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Eurostat για το 2024–2025, η Ελλάδα εμφανίζεται ουραγός στην αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης από τις μεγάλες επιχειρήσεις. Μόλις το 24% των εταιρειών με πάνω από 250 εργαζόμενους δηλώνει ότι χρησιμοποιεί κάποια μορφή ΤΝ, όταν ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης φτάνει το 41%, με μόλις 114 μεγάλες επιχειρήσεις να «παίζουν το παιχνίδι», ενώ 360 μένουν εκτός ανταγωνισμού.
Στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι ακόμη χειρότερη η εικόνα, καθώς παραμένουν ουραγοί στην Ευρώπη στην υιοθέτηση μιας σειρά κρίσιμων ψηφιακών τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, το cloud και τα data analytics. Όπως αναφέρουν στοιχεία της Κομισιόν, το 2024 το 9,8% των ελληνικών επιχειρήσεων έκανε χρήση τεχνητής νοημοσύνης (AI), αρκετά χαμηλότερα του ευρωπαϊκού μέσου όρου που είναι στο 13,5%, με το χάσμα να μεγαλώνει μεταξύ μεγάλων ομίλων και μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Επίσης, η χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης στις ελληνικές επιχειρήσεις βρίσκεται ακόμα σε πολύ χαμηλά επίπεδα, και σε εργασίες που δεν προσφέρουν καινοτομία. Η πιο πρόσφατη έρευνα της Experis, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Έρευνας για τις Προοπτικές Απασχόλησης του ManpowerGroup το β’ τρίμηνο του 2025, αναφέρει ότι μόλις το 40% των ελληνικών επιχειρήσεων Νοημοσύνης σε διαδικασίες πρόσληψης, ένταξης και εκπαίδευσης ανθρώπινου δυναμικού.
Για τους Έλληνες εργοδότες, η στρατηγική σκέψη (33%), η ικανότητα διαχείρισης ομάδας (31%) και οι επικοινωνιακές δεξιότητες (30%) βρίσκονται στην κορυφή της λίστας των κρίσιμων δεξιοτήτων στην εποχή της ΤΝ. Αντίθετα, διεθνώς, μεγαλύτερη έμφαση δίνεται στην ηθική κρίση (33%) και την εξυπηρέτηση πελατών (31%), με τη διαχείριση ομάδας να παραμένει εξίσου σημαντική.
Όπως αναφέρουν στοιχεία του ΣΕΒ, στην Ελλάδα, οι επιχειρήσεις δείχνουν να προχωρούν σταδιακά προς την υιοθέτηση της Τεχνητής Νοημοσύνης, επιλέγοντας συγκεκριμένους τομείς για να δοκιμάσουν και να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές της. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, το μάρκετινγκ και οι πωλήσεις βρίσκονται στην κορυφή, καθώς το 56,3% των εταιρειών χρησιμοποιεί ή σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει εργαλεία ΑΙ για την ενίσχυση της εμπορικής δραστηριότητας. Ακολουθούν οι εσωτερικές λειτουργίες, με ποσοστό 50,4%, ενώ η πληροφορική καλύπτει το 35,5%.
Οι προσδοκίες από την ενσωμάτωση της τεχνολογίας είναι υψηλές. Τα μεγαλύτερα οφέλη συνδέονται με την καλύτερη αξιοποίηση των δεδομένων, ενώ εξίσου σημαντική θεωρείται η βελτιστοποίηση των διαδικασιών και η αύξηση της παραγωγικότητας, ενώ το 54,5% βλέπει την ΤΝ ως μέσο για την ενίσχυση της ικανοποίησης των πελατών.
Τα εμπόδια για τις ελληνικές επιχειρήσεις
Ωστόσο, η πορεία προς την υιοθέτηση της ΤΝ δεν είναι χωρίς εμπόδια. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΕΒ, παρά την υπερπαραγωγή επιστημόνων στην ΤΝ, οι επιχειρήσεις δηλώνουν πως υπάρχει έλλειψη κατάλληλου ανθρώπινου δυναμικού, καθώς υποδομών πληροφορικής.
Η κυβερνοασφάλεια αναδεικνύεται, ως ένας ακόμη κρίσιμος παράγοντας, με τους φόβους των επιχειρήσεων να αντικατοπτρίζουν εύγλωττα τις ανησυχίες γύρω από τη νέα τεχνολογία. Η πιθανότητα απώλειας ευαίσθητων πληροφοριών ή δεδομένων ακόμα και ο φόβος για λανθασμένες αποφάσεις που μπορεί να προκύψουν από συστάσεις συστημάτων ΑΙ αντανακλούν τη διστακτικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων.
Σε ό,τι αφορά την ετοιμότητα του ανθρώπινου δυναμικού για να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες ανάγκες των επιχειρήσεων σε σχέση με την ΤΝ τα επόμενα τρία χρόνια, η εικόνα δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντική.
Όπως αναφέρει η έρευνα της Experis το υψηλό κόστος επένδυσης καταγράφεται ως η μεγαλύτερη πρόκληση για τις ελληνικές επιχειρήσεις (35%), ακολουθούμενο από τις ανησυχίες για τα προσωπικά δεδομένα (34%) και την έλλειψη εξειδικευμένων στελεχών (34%).
Η έρευνα τονίζει ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη εξελίσσεται με ραγδαίους ρυθμούς, απαιτώντας από τους επαγγελματίες δέσμευση στη δια βίου μάθηση. Η παρακολούθηση νέων τεχνολογιών AI, η συμμετοχή σε κλαδικά συνέδρια και η ένταξη σε επαγγελματικές κοινότητες θεωρούνται καθοριστικές ενέργειες για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας και της προσαρμοστικότητας σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον.
Η μελέτη καταλήγει ότι η ΤΝ δεν μπορεί να υποκαταστήσει κρίσιμες ανθρώπινες δεξιότητες, όπως η ηθική κρίση. Αντίθετα, οι επιχειρήσεις οφείλουν να ενισχύσουν τον ανθρώπινο παράγοντα, επενδύοντας στη διαρκή μάθηση και στην «ανθεκτικότητα καριέρας» των εργαζομένων.
Πολύ μπροστά ο διεθνής ανταγωνισμός
Η παγκόσμια μελέτη της Dialectica «The Global AI Business Landscape» αναφέρει από την πλευρά της, πως το 84% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι χρησιμοποιεί ήδη κάποια μορφή ΤΝ, έχοντας καταγράψει αύξηση κατά 20% σε σχέση με το 2023. Παρ’ όλα αυτά, η ενσωμάτωση της τεχνολογίας στην καθημερινή λειτουργία των εταιρειών εξακολουθεί να είναι σε μεγάλο βαθμό επιφανειακή.
Οι περισσότερες εταιρείες αξιοποιούν εργαλεία όπως τα chatbots, οι εφαρμογές Generative AI και οι πλατφόρμες ανάλυσης δεδομένων, ωστόσο μόλις το 5% έχει καταφέρει να φτάσει σε επίπεδο πραγματικού μετασχηματισμού. Το χάσμα ανάμεσα στην τυπική υιοθέτηση της ΤΝ και στη βαθύτερη αξιοποίησή της για βελτιώσεις στην παραγωγικότητα, την αποδοτικότητα ή ακόμα και στη δομή μιας επιχείρησης παραμένει σημαντικό.
Η έρευνα δείχνει επίσης ότι η υιοθέτηση της ΤΝ δεν είναι ομοιόμορφη σε όλους τους κλάδους. Η Generative AI, για παράδειγμα, χρησιμοποιείται εκτενώς στην εκπαίδευση (85%) και στη διαφήμιση (87%), ενώ οι τεχνολογίες ανάλυσης και πρόβλεψης δεδομένων συναντώνται περισσότερο σε τομείς όπως η διαφήμιση (87%), οι τηλεπικοινωνίες (70%), οι μεταφορές και οι ασφαλιστικές υπηρεσίες (68%).
Ένα από τα πιο καίρια συμπεράσματα της μελέτης είναι ότι οι εταιρείες που έχουν τοποθετήσει την ΤΝ στον πυρήνα της στρατηγικής τους ξεχωρίζουν, καθώς αναπτύσσουν ιδιόκτητες λύσεις που τις διαφοροποιούν από τον ανταγωνισμό. Παρά την ενίσχυση αυτής της τάσης —το 36% δηλώνει ότι σχεδιάζει να επενδύσει σε εσωτερικές λύσεις τα επόμενα τρία χρόνια— η πλειονότητα των επενδύσεων εξακολουθεί να κατευθύνεται σε άμεσα διαθέσιμα εξωτερικά εργαλεία, τα οποία καλύπτουν σήμερα το 64%. Μεταξύ των πιο δημοφιλών προϊόντων που χρησιμοποιούνται βρίσκονται το ChatGPT, με ποσοστό χρήσης 68%, και το Microsoft Copilot, με 62%.
