Η ελληνική οικονομία καταγράφει υψηλές επιδόσεις τα τελευταία χρόνια, με το ΑΕΠ να έχει αυξηθεί κατά 9,7% από τα προ πανδημίας επίπεδα. Ωστόσο, σύμφωνα με την Capital Economics, η έλλειψη εργατικού δυναμικού αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους για τη μελλοντική ανάπτυξη.
Η απασχόληση σημείωσε εντυπωσιακή αύξηση 8% μεταξύ του τέταρτου τριμήνου του 2019 και του τρίτου τριμήνου του 2024, όμως αυτό οφείλεται κυρίως στη μείωση της ανεργίας από το 17% στο 9,4% και όχι σε διεύρυνση του εργατικού δυναμικού. Η στασιμότητα του αριθμού των εργαζομένων, σε συνδυασμό με τις δημογραφικές εξελίξεις και την περιορισμένη μετανάστευση, θέτει σοβαρούς περιορισμούς στη μελλοντική οικονομική ανάπτυξη.
Δημογραφικά και μεταναστευτικά δεδομένα
Η Capital Economics επισημαίνει ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει μία από τις χειρότερες δημογραφικές προοπτικές στην Ευρώπη. Ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας (15-64 ετών) μειώνεται κατά 0,7% ετησίως την τελευταία πενταετία, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η μείωση αυτή μπορεί να φτάσει το 0,9% τα επόμενα χρόνια.
Παράλληλα, η μετανάστευση παραμένει πεισματικά χαμηλή. Σε αντίθεση με χώρες όπως η Πορτογαλία και η Ισπανία, που προσελκύουν εργατικό δυναμικό από το εξωτερικό, η Ελλάδα έχει δει μείωση του αριθμού των μεταναστών εργαζομένων τα τελευταία δύο χρόνια. Η τάση αυτή δυσκολεύει την αντικατάσταση του γηράσκοντος εργατικού δυναμικού και περιορίζει τις δυνατότητες ανάπτυξης.
Το μέλλον της ελληνικής οικονομίας
Αν και η συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό έχει ενισχυθεί, κυρίως λόγω των συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων της προηγούμενης δεκαετίας, η αύξηση αυτή δεν επαρκεί για να αντισταθμίσει τη συνολική μείωση του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας. Η Capital Economics εκτιμά ότι η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα παραμείνει περιορισμένη γύρω στο 2% το 2025 και το 2026, με την έλλειψη εργατικού δυναμικού να αποτελεί καθοριστικό παράγοντα επιβράδυνσης.
Ωστόσο, η αυξανόμενη παραγωγικότητα και οι επενδύσεις μέσω ευρωπαϊκών μεταρρυθμίσεων προσφέρουν ελπίδες για τη διατήρηση μιας θετικής δυναμικής. Παρόλα αυτά, η μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητά της να ανατρέψει τη συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού, είτε μέσω αύξησης της γεννητικότητας είτε μέσω στρατηγικών που θα καταστήσουν τη χώρα ελκυστικό προορισμό για εργαζόμενους από το εξωτερικό.
