Σύμφωνα με έρευνα της Kapa Research για την ΠΟΜΙΔΑ, το 36% των ιδιοκτητών έχει προχωρήσει σε αύξηση του ενοικίου τα τελευταία τρία χρόνια, ενώ το 62% διατήρησε τις τιμές σταθερές. Αυτή η συγκράτηση αποδίδεται στην ανάγκη διατήρησης ισορροπίας μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών, αλλά και στη βελτίωση της συνέπειας των μισθωτών στις πληρωμές.
Οι αυξήσεις παραμένουν ελεγχόμενες
Από όσους αύξησαν τα ενοίκια, το 86% περιόρισε την αναπροσαρμογή σε ποσοστά έως 20%, ενώ μόλις το 12% προχώρησε σε αυξήσεις από 20% έως 50%. Παράλληλα, το 21% των ενοικιαστών εξακολουθεί να καθυστερεί τις πληρωμές, ποσοστό που παραμένει υψηλό, αλλά σαφώς βελτιωμένο σε σχέση με το 51% του 2014.
Το υψηλό κόστος στέγασης πιέζει τους ενοικιαστές
Η Ελλάδα καταγράφει το υψηλότερο κόστος στέγασης στην Ε.Ε., με το 35,2% του διαθέσιμου εισοδήματος να δαπανάται για ενοίκιο, έναντι 19,7% στην υπόλοιπη Ευρώπη. Το πρόβλημα είναι εντονότερο στους ενοικιαστές, καθώς το 80% ξοδεύει πάνω από το 40% του εισοδήματός του για στέγαση.
Από το 2008, το κατά κεφαλήν διαθέσιμο εισόδημα στην Ελλάδα έχει μειωθεί σχεδόν 20%, την ώρα που στην Ε.Ε. καταγράφεται αύξηση άνω του 11%. Ο μέσος ετήσιος μισθός πλήρους απασχόλησης το 2023 ανήλθε σε 17.013 ευρώ, καθιστώντας τη χώρα μας τρίτη από το τέλος στην Ε.Ε. σε επίπεδο αποδοχών.
Γιατί δεν αυξάνονται περισσότερο τα ενοίκια
Η αδυναμία των ενοικιαστών να αντεπεξέλθουν σε περαιτέρω αυξήσεις λειτουργεί ως ανάχωμα στις προσδοκίες των ιδιοκτητών. Παρότι οι τιμές των ενοικίων καταγράφουν συνεχή ανοδική τάση, οι ιδιοκτήτες αντιλαμβάνονται ότι η υπερβολική αύξηση μπορεί να οδηγήσει σε φαινόμενα αφερεγγυότητας και επισφάλειας.
Το 46% των ιδιοκτητών εκτιμά ότι η μόνιμη μείωση της φορολογίας ενοικίων θα ενίσχυε την προσφορά κατοικιών, ενώ άλλα μέτρα όπως η επιδότηση ανακαινίσεων και ο έλεγχος φερεγγυότητας ενοικιαστών θεωρούνται επίσης κρίσιμα. Σημαντικό είναι και το γεγονός ότι το 12% των ιδιοκτητών διαθέτει σήμερα κενή κατοικία, κυρίως λόγω του κόστους ανακαίνισης ή της φορολογικής επιβάρυνσης.
Ανοδική πορεία των ενοικίων, αλλά με φρένο
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Spitogatos.gr, το 2024 καταγράφηκαν αυξήσεις έως 28,5% σε περιοχές όπως το Μοσχάτο και η Δραπετσώνα. Σε πανελλαδικό επίπεδο, οι τιμές ενοικίασης αυξήθηκαν κατά 5,8% το τελευταίο έτος, ενώ το Δεκέμβριο 2024 σημειώθηκε ετήσια αύξηση 8,5% στις τιμές των ενοικίων, βάσει των δεδομένων της ΕΛΣΤΑΤ.
Η έλλειψη διαθέσιμων κατοικιών επιδεινώνει το πρόβλημα
Ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, Στράτος Παραδιάς, επισημαίνει ότι η διαρκής αύξηση της ζήτησης, σε συνδυασμό με τη μείωση της προσφοράς κατοικιών λόγω φορολογικών και λειτουργικών επιβαρύνσεων, δημιουργεί ένα ασφυκτικό πλαίσιο στην αγορά ενοικίων. Η κατάσταση επιδεινώνεται από την απουσία μηχανισμών ελέγχου της φερεγγυότητας των ενοικιαστών και την ανησυχία των ιδιοκτητών για πιθανά προβλήματα είσπραξης.
Η αναζήτηση λύσεων απαιτεί ισορροπία μεταξύ της προστασίας των ενοικιαστών και της διασφάλισης κινήτρων για τους ιδιοκτήτες, ώστε να αυξηθεί η διαθεσιμότητα κατοικιών και να αποφευχθεί η περαιτέρω επιδείνωση της στεγαστικής κρίσης.
