Συμπερίληψη και Δημοκρατία

Στην Ημερίδα του Συλλόγου Μέριμνας Α.μεΑ. Νοητικής Υστέρησης Ν. Ροδόπης «Άγιοι Θεόδωροι» με θέμα:  «Ενισχύοντας τη συμπερίληψη στις δημοκρατικές διαδικασίες», μίλησε ο οργανωτικός γραμματέας της ΕΣΑμεΑ, Ιωάννης Λυμβαίος, την Παρασκευή 11 Οκτωβρίου.

Η ημερίδα είχε στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σχετικά με τα πολιτικά δικαιώματα των ατόμων με νοητική αναπηρία ξαθώς και την ανάλυση του σχετικού νομικού πλαισίου Στις δράσεις της ημερίδας συμπεριλήφθηκαν ομιλίες, συζητήσεις και εργαστήρια με στόχο τη διαμόρφωση προτάσεων για την ενίσχυση της ισότιμης συμμετοχής των ατόμων με νοητική αναπηρία στην κοινωνική και πολιτική ζωή.

Στην εκδήλωση -μεταξύ άλλων- παρέστησαν εκπρόσωποι από τη Νέα Δημοκρατία – η ευρωβουλευτής, Ελεονώρα Μελέτη, και ο πρώην υπουργός. Ευρυπίδης Στυλιανίδης.

“Παρά τις θεσμικές επιταγές και απαιτήσεις, τα άτομα με αναπηρία στο σύνολό τους στην πράξη δεν απολαμβάνουν ισότιμα, όπως οι υπόλοιποι πολίτες, το δικαίωμα στην πολιτική διαδικασία και στην ψήφο καθώς:

• Τα προεκλογικά προγράμματα των πολιτικών κομμάτων και το έντυπο εκλογικό υλικό δεν διατίθενται σε προσβάσιμες μορφές (π.χ. σε Braille ή μεγάλους χαρακτήρες, σε μορφές εύκολες για ανάγνωση -easy-to-read- κ.λπ.).
• Στις πολιτικές συζητήσεις και συνεντεύξεις εκπροσώπων των πολιτικών κομμάτων που λαμβάνουν χώρα στα τηλεοπτικά μέσα δεν προβλέπεται διερμηνεία στη νοηματική γλώσσα ή υποτιτλισμός.
• Τα εκλογικά κέντρα είναι μη προσβάσιμα στα άτομα με κινητική αναπηρία, ιδίως δε στους χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων.
• Το εκλογικό υλικό που διατίθεται στα εκλογικά κέντρα είναι μόνο σε συμβατικές μορφές, δεν υπάρχουν διερμηνείς νοηματικής γλώσσας και δεν διασφαλίζεται το απόρρητο της ψήφου.
• Οι τυφλοί και τα άτομα με προβλήματα όρασης δεν επιτρέπεται να λάβουν βοήθεια αποκλειστικά και μόνο από τα άτομα που έχουν επιλέξει.
• Τα άτομα με αναπηρία που έχουν τεθεί σε καθεστώς πλήρους στερητικής δικαστικής συμπαράστασης, είτε ζουν σε ιδρύματα είτε σε δομές ανοιχτής φροντίδας είτε στην οικογένεια, χάνουν αυτομάτως το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι.
• Τα άτομα που έχουν ανάγκη προσωρινής νοσηλείας για κάποιο θέμα υγείας τους κατά την περίοδο διεξαγωγής των εκλογών και τα άτομα με βαριά κινητική αναπηρία που δεν έχουν απωλέσει τη δικαιοπρακτική τους ικανότητα και ζουν σε ιδρύματα, δεν μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα διότι αφενός δεν υπάρχει πρόνοια για τη μεταφορά τους σε προσβάσιμα εκλογικά κέντρα/τμήματα, αφετέρου δεν μπορούν να ψηφίσουν εντός του ιδρύματος διότι δεν επιτρέπεται η μεταφορά της κάλπης εκτός εκλογικού τμήματος.
• Η έλλειψη επαρκούς κατάρτισης των μελών των εφορευτικών επιτροπών, ιδιαίτερα των δικαστικών αντιπροσώπων που έχουν και την ευθύνη για τη διεξαγωγή της εκλογικής διαδικασίας στα εκλογικά κέντρα, αποτελεί ένα επίσης κρίσιμο εμπόδιο στην ομαλή άσκηση από τα άτομα με αναπηρία του εκλογικού τους δικαιώματος. Το εμπόδιο αφορά περισσότερο τα άτομα με νοητική ή ψυχοκοινωνική αναπηρία, όπου, λόγω των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων που υπάρχουν απέναντί τους, σε κάποιες περιπτώσεις αμφισβητείται το δικαίωμά τους να ψηφίσουν, ή ακόμα και δεν τους επιτρέπεται κάτι τέτοιο.

O αγώνας του αναπηρικού κινήματος για εκρίζωση των προκαταλήψεων και του στίγματος, για την καταπολέμηση των διακρίσεων και την εξάλειψη των εμποδίων, με στόχο την επίτευξη ουσιαστικής ισότητας ανάμεσα στα άτομα με αναπηρία και στα άτομα δίχως αναπηρία, είναι διαρκής, ουσιαστικός και μέχρι τώρα έχει αρχίσει να φέρνει αποτελέσματα.

Ωστόσο ειδικά στην χώρα μας, ο δρόμος που έχουμε να διανύσουμε ακόμα, σε πολιτικό, θεσμικό επίπεδο, αλλά και κοινωνικό επίπεδο για την ουσιαστική συμπερίληψη των ατόμων με αναπηρία στις δημοκρατικές διαδικασίες, είναι μακρύς και δύσκολος και είναι προϋπόθεση η συμβολή ΟΛΩΝ, των ατόμων με αναπηρίες, των ατόμων με χρόνιες παθήσεις, των οικογενειών, της πολιτείας και των θεσμών της, της κοινωνίας, των πολιτικών και της πολιτικής, αλλά και της Πανεπιστημιακής κοινότητας».