Η 28η Ιουνίου 2025, αποτελεί μια σημαντική ημέρα για την προσβασιμότητα, στην ΕΕ αλλά και στην Ελλάδα, καθώς πολλά προϊόντα και υπηρεσίες θα πρέπει να συμμορφωθούν πλέον με τις απαιτήσεις που περιγράφονται στην Ευρωπαϊκή Πράξη Προσβασιμότητας, την οποία η χώρα μας ενσωμάτωσε στην εθνική μας νομοθεσία με τον νόμο 4994/2022 «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/882 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Απριλίου 2019 σχετικά µε τις απαιτήσεις προσβασιμότητας προϊόντων και υπηρεσιών και άλλες επείγουσες διατάξεις για την ενίσχυση της ανάπτυξης».
Σήμερα η ΕΣΑμεΑ καλεί την ελληνική Πολιτεία, την Αυτοδιοίκηση, τους θεσμικούς φορείς, τους κοινωνικούς εταίρους, τον ιδιωτικό τομέα, να συνεργαστούν με την ίδια ως την πλέον αντιπροσωπευτική οργάνωση των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις και των οικογενειών τους στη χώρα, καθώς και με το Ινστιτούτο της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία και Χρόνιες Παθήσεις ΙΝ- ΕΣΑμεΑ, ώστε ο νόμος 4994/2022, και κατ’ επέκταση η Ευρωπαϊκή Οδηγία, να εφαρμοστούν στην πράξη.
Το EDF επισημαίνει ότι κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την παρούσα Οδηγία, η θέση των εθνικών κυβερνήσεων των κρατών μελών στο Συμβούλιο της ΕΕ συχνά διέφερε από αυτή του αναπηρικού κινήματος, για παράδειγμα, όταν επρόκειτο για τη συμπερίληψη στην Οδηγία του δομημένου περιβάλλοντος ή των υπηρεσιών αστικών μεταφορών. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Πράξη Προσβασιμότητας είναι μια Οδηγία ελάχιστης εναρμόνισης. Αυτό σημαίνει ότι τίποτα δεν εμποδίζει τις εθνικές κυβερνήσεις να υπερβούν το πεδίο εφαρμογής αυτής της νομοθεσίας για να καλύψουν περαιτέρω προϊόντα, υπηρεσίες και περιβάλλοντα.
Πρέπει ωστόσο να διευκρινιστεί ότι κατά την ενσωμάτωση της Οδηγίας στην εθνική μας νομοθεσία μέσω του ν.4994/2022, και ύστερα από αίτημα της Ε.Σ.Α.μεΑ., το πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας έχει ήδη επεκταθεί στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον και τις μεταφορές, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας.
Οι επιχειρήσεις, πέρα από τις κανονιστικές απαιτήσεις του νόμου, πρέπει να δουν αυτή τη νομοθεσία ως μια ευκαιρία να καλύψουν ένα κενό δημιουργώντας προϊόντα και υπηρεσίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων. Πρέπει οι επιχειρήσεις να αντιληφθούν ότι διασφαλίζοντας την προσβασιμότητα, ανοίγονται σε νέες αγορές και εναρμονίζονται με τις ευρωπαϊκές αξίες της ποικιλομορφίας και της συμπερίληψης. Οι εισαγωγείς και οι διανομείς οφείλουν επίσης να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις που η Οδηγία θέτει. Επιπρόσθετα, η Οδηγία δίνει την ευκαιρία στις ευρωπαϊκές εταιρείες να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους και να καινοτομήσουν σε μια εποχή που αυτό είναι πιο σημαντικό από ποτέ!
Η προσβασιμότητα είναι απαραίτητη για τα άτομα με αναπηρία, αλλά είναι επωφελής για όλους.
Ο καθένας πρέπει να κάνει το καθήκον του.
Καλούμε τις επιχειρήσεις:
Να ακολουθήσουν την κατεύθυνση της νομοθεσίας και να διασφαλίσουν την προσβασιμότητα όλων των προϊόντων και υπηρεσιών τους
Να συνεργαστούν με την πλέον αντιπροσωπευτική οργάνωση των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις και των οικογενειών τους, δηλαδή την ΕΣΑμεΑ και το εξειδικευμένο Ινστιτούτο της, το ΙΝ-ΕΣΑμεΑ, για την ορθή εφαρμογή των διατάξεων κατά την ανάπτυξη των προϊόντων και των υπηρεσιών τους
Καλούμε την ελληνική Πολιτεία:
Να διευρύνει τις απαιτήσεις προσβασιμότητας της Οδηγίας σε περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες. Να συνεργαστεί με την ΕΣΑμεΑ στην παρακολούθηση και την εφαρμογή των διατάξεων του ν.4994/2022 .αλλά και της λοιπής νομοθεσίας για την προσβασιμότητα.
Να επενδύσει τους απαραίτητους ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους στις εθνικές αρχές που είναι αρμόδιες για την εποπτεία της αγοράς και την επιβολή της προσβασιμότητας, και να διευκολύνει τη συνεργασία τους με την ΕΣΑμεΑ..
Το ευρωπαϊκό αναπηρικό κίνημα καλεί την ΕΕ:
Να ιδρύσει έναν Ευρωπαϊκό Οργανισμό Προσβασιμότητας που θα παρέχει εξειδικευμένη υποστήριξη στην ΕΕ και τα κράτη μέλη σχετικά με τις πολιτικές προσβασιμότητας, καθώς και στις δημόσιες αρχές, τις επιχειρήσεις και ολόκληρη την κοινότητα σχετικά με την εφαρμογή της προσβασιμότητας στην πράξη.
Να διασφαλίσει ότι η προσβασιμότητα για τα άτομα με αναπηρία αποτελεί υποχρέωση σε κάθε νέα νομοθεσία. Οι διατάξεις αυτές πρέπει να περιλαμβάνουν αναφορά στην Ευρωπαϊκή Πράξη Προσβασιμότητας, προκειμένου να διασφαλίζεται η νομική ακεραιότητα.
Κατάλογος προϊόντων και υπηρεσιών που πρέπει να είναι προσβάσιμα μετά τις 28 Ιουνίου 2025
Προϊόντα:
- υπολογιστές, tablets, φορητοί υπολογιστές και λειτουργικά συστήματα για αυτά (π.χ. Windows ή MacOS),
- τερματικά πληρωμών (π.χ. σε καταστήματα ή εστιατόρια),
- τερματικά αυτό- εξυπηρέτησης που σχετίζονται με τις υπηρεσίες που καλύπτονται από την οδηγία (ΑΤΜ, μηχανήματα έκδοσης εισιτηρίων, μηχανήματα ελέγχου και διαδραστικά τερματικά αυτοεξυπηρέτησης που παρέχουν πληροφορίες),
- τερματικός εξοπλισμός με διαδραστική υπολογιστική ικανότητα, που χρησιμοποιείται για υπηρεσίες ηλεκτρονικής επικοινωνίας (με άλλα λόγια, Smartphones, tablets με δυνατότητα κλήσης), ή για πρόσβαση σε υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (για παράδειγμα, εξοπλισμός τηλεόρασης, όπως έξυπνες τηλεοράσεις, που αφορούν υπηρεσίες ψηφιακής τηλεόρασης)-
- ηλεκτρονικοί αναγνώστες (για παράδειγμα, Amazon Kindle ή Tolino e-reader),
Υπηρεσίες:
- υπηρεσίες που παρέχουν πρόσβαση σε ψηφιακές υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (π.χ. ιστοσελίδες ή εφαρμογές τηλεοπτικών καναλιών όπως το BBC iPlayer και πλατφόρμες video on demand όπως το Netflix)
- τραπεζικές υπηρεσίες για καταναλωτές (π.χ. ανάληψη χρημάτων, μεταφορές, ηλεκτρονική τραπεζική, άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού)
- ηλεκτρονικά βιβλία
- ηλεκτρονικό εμπόριο (δηλαδή ιστότοποι ή εφαρμογές για κινητά μέσω των οποίων εταιρείες πωλούν τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες τους μέσω του διαδικτύου)
- ειδικά στοιχεία των υπηρεσιών μεταφορών που σχετίζονται με την πληροφόρηση και την έκδοση εισιτηρίων, εκτός από τις υπηρεσίες αστικών, προαστιακών και περιφερειακών μεταφορών, για τις οποίες η παρούσα οδηγία καλύπτει μόνο τα τερματικά αυτοεξυπηρέτησης.
