Η έννοια των πλειστηριασμών, άλλοτε σπάνια στον δημόσιο λόγο, έχει πλέον γίνει καθημερινότητα για χιλιάδες πολίτες. Η εκρηκτική άνοδος των αναγκαστικών εκτελέσεων συνεχίζεται, με τα στοιχεία να δείχνουν ότι ολοένα και περισσότερα ακίνητα περνούν σε νέους ιδιοκτήτες.
Μόνο τον Ιανουάριο του 2025 μεταβιβάστηκαν μέσω πλειστηριασμών 487 ακίνητα, αριθμός σχεδόν ισοδύναμος με το δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου του 2023. Το 2024, οι αντίστοιχες μεταβιβάσεις είχαν αυξηθεί στις 740 μέσα στο πρώτο δίμηνο. Παράλληλα, οι τιμές πώλησης μέσω πλειστηριασμού παραμένουν αισθητά χαμηλότερες σε σύγκριση με τις αγγελίες στην ελεύθερη αγορά.
Πόσο πωλούνται τα ακίνητα στους πλειστηριασμούς;
Σύμφωνα με την πλατφόρμα Landea, που συγκεντρώνει όλα τα διαθέσιμα ακίνητα προς πλειστηριασμό, σχεδόν το 50% των οικιστικών ακινήτων αγοράστηκε τον Ιανουάριο του 2025 με τιμές από 750 έως 1.500 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.
- Το 26% των ακινήτων που εκπλειστηριάστηκαν αγοράστηκε με τιμή κάτω από 750 ευρώ/τ.μ.
- Το 14% των συναλλαγών αφορούσε τιμές μεταξύ 1.500-2.000 ευρώ/τ.μ.
- Το 13% των ακινήτων πωλήθηκε σε τιμές άνω των 2.000 ευρώ/τ.μ.
Οι τιμές αυτές είναι αρκετά χαμηλότερες από τις μέσες ζητούμενες τιμές στις πιο οικονομικές περιοχές της Αττικής, όπως η Αγία Βαρβάρα (1.260 ευρώ/τ.μ.) και το Πέραμα (1.364 ευρώ/τ.μ.).
Πλειστηριασμοί ακινήτων: Τι δείχνουν τα νέα δεδομένα
Τον Ιανουάριο του 2025 είχαν προγραμματιστεί πάνω από 4.500 πλειστηριασμοί, ενώ για τον Φεβρουάριο αναμένονται 5.300 νέες διαδικασίες. Από αυτούς:
- 2.500 αφορούν κατοικίες
- 890 αφορούν επαγγελματικούς χώρους
- 720 αφορούν οικόπεδα
- 570 αφορούν αποθήκες και θέσεις στάθμευσης
Η πίεση της Κομισιόν και η επιτάχυνση των διαδικασιών
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην Έκθεση Μεταπρογραμματικής Εποπτείας του 2024, σημείωνε ότι οι πλειστηριασμοί αυξήθηκαν κατά 7% το προηγούμενο εξάμηνο. Παράλληλα, το ποσοστό των αναστολών μειώθηκε δραστικά από 50% σε 25,6%.
Ωστόσο, μόνο το 25% των πλειστηριασμών ολοκληρώνονται με επιτυχία, ενώ από αυτούς, μόλις το 50% των ακινήτων καταλήγει σε τρίτους αγοραστές και όχι στους ίδιους τους δανειστές ή επενδυτικά funds.
Ένα βασικό πρόβλημα που εμποδίζει την επιτυχή ολοκλήρωση των διαδικασιών είναι η καθυστέρηση στις δικαστικές εκδικάσεις των ενστάσεων, καθώς υπάρχουν υποθέσεις με δικάσιμους που φτάνουν μέχρι και το 2033! Επίσης, η εγγραφή των συναλλαγών στο κτηματολόγιο καθυστερεί σημαντικά, δημιουργώντας προσκόμματα στην ομαλή μεταβίβαση των ακινήτων.
Η νομική θωράκιση και οι νέες απαιτήσεις για τους οφειλέτες
Η ελληνική Πολιτεία έχει ενισχύσει το νομικό πλαίσιο για την αναγκαστική εκτέλεση αποφάσεων, στοχεύοντας σε ταχύτερη ρευστοποίηση ακινήτων. Πλέον, οι δανειολήπτες των οποίων τα ακίνητα έχουν προγραμματιστεί για πλειστηριασμό, καλούνται να καταβάλουν προκαταβολή 10% επί του ποσού που ορίζεται από τον εξωδικαστικό μηχανισμό, εάν επιθυμούν να αναστείλουν τη διαδικασία. Σε διαφορετική περίπτωση, το ακίνητο βγαίνει άμεσα στο σφυρί.
Ρυθμίσεις και προστασία ευάλωτων δανειοληπτών
Παρά την ένταση των πλειστηριασμών, ένα ποσοστό δανειοληπτών καταφέρνει να διασώσει τα ακίνητά του:
- 2.167 ευάλωτα νοικοκυριά εντάχθηκαν σε προγράμματα ρύθμισης οφειλών.
- 130 οφειλέτες αξιοποίησαν το δικαίωμα προκαταβολής για να αναστείλουν προγραμματισμένους πλειστηριασμούς.
Ωστόσο, οι αριθμοί αυτοί παραμένουν χαμηλοί μπροστά στη μαζική αύξηση των κατασχέσεων, με την αγορά ακινήτων να διαμορφώνεται πλέον υπό νέους όρους.
