Μπορεί μια απλή ενέργεια, όπως η δωρεά μυελού των οστών, να συνδέσει για πάντα δύο αγνώστους; Στην περίπτωση της Αναστασίας και του Χάρη, η απάντηση δεν είναι απλώς «ναι». Είναι μια συγκλονιστική επιβεβαίωση της δύναμης που έχει η ανιδιοτελής προσφορά.
Η παρακάτω συζήτηση φωτίζει όχι μόνο τη διαδικασία και τις δυσκολίες της μεταμόσχευσης, αλλά και τη βαθιά ανθρώπινη σχέση που γεννήθηκε μέσα από αυτήν.
Πως νιώθετε που πλέον οι ζωές σας συνδέονται μέσα από αυτήν την διαδικασία;
Αναστασία:
Για εμένα ο Χάρης είναι ο καλύτερος άνθρωπος που έχω γνωρίσει γιατί αρχικά δεν το κάνεις εύκολα αυτό το πράγμα, οπότε έχω συνδεθεί πριν καν τον γνωρίσω. Τον αγαπώ πριν καν τον γνωρίσω ποιος είναι. Νομίζω πως αυτό τα λέει όλα.
Χάρης:
Έχουμε συνδεθεί ουσιαστικά – παραπάνω από την ίδια την διαδικασία. Πραγματικά την νιώθω δικό μου άνθρωπο, σαν αδερφή μου. Χωρίς να την ξέρω είναι σαν να γνωριζόμαστε πολλά χρόνια.
Πώς ένιωσες όταν σου ανακοίνωσαν πως χρειάζεσαι μεταμόσχευση μυελού των οστών;
Αναστασία:
Τα συναισθήματά μου ήταν πολύ ανάμεικτα, καθώς η μεταμόσχευση ήταν η μοναδική μου ελπίδα για ζωή. Οι γιατροί μου ανακοίνωσαν πως εάν δεν βρεθεί συμβατός δότης θα πέθαινα.
Από τη μία ενώ ήξερα πως μπορεί να μη βρεθεί δότης, καθώς είναι το πιο δύσκολο κομμάτι. Αναρωτιόμουν εάν θα βρεθεί κάποιος με τον οποίο θα ήμουν 100% συμβατή, γιατί για παράδειγμα ο αδερφός μου δεν ήταν. Οπότε ποιος θα μπορούσε να ήταν; Υπάρχει άραγε εκεί έξω κάποιος του οποίου τα κύτταρα ταιριάζουν με τα δικά μου;
Το δεύτερο που με ανησυχούσε είναι πως μια μεταμόσχευση μπορεί να θεωρείται απλή διαδικασία, καθώς πράγματι πρόκειται για μία εύκολη μετάγγιση, αλλά το μετά είναι αρκετά δύσκολο. Υπάρχουν πάρα πολλές επιπτώσεις όπου συμβαίνει απόρριψη μοσχεύματος και το δεύτερο είναι η νόσος του ξενιστή. Είχα πολλά ερωτηματικά.
Πριν βρεις τον δότη σου, πώς ήταν η καθημερινότητά σου;
Αναστασία:
Ήταν μια συνεχή αγωνία.
Πώς αποφάσισες να γίνεις δότης μυελού των οστών; Υπήρχε κάποιος προσωπικός λόγος;
Χάρης:
Δεν υπήρχε προσωπικός λόγος. Όταν υπηρετούσα στον στρατό στη Θήβα, εκεί στο κέντρο μας είχαν κάνει μια ενημέρωση σχετικά με αυτό και μου είχε τραβήξει το ενδιαφέρον και είχα δώσει σημασία, σε σχέση με τους υπόλοιπους. Στο τέλος ρωτούσαν όλους εάν ήθελαν να δώσουν δείγμα και είχα δώσει.
Απλώς μέσα από την ημερίδα συνειδητοποίησα πώς μπορείς να σώσεις την ζωή ενός ανθρώπου χωρίς να πάθεις εσύ τίποτα. Βέβαια, τότε δεν είχα στο μυαλό μου πως θα γίνει όλο αυτό.
Πόσο σπάνιο είναι να ταιριάξει ο δότης με τον λήπτη;
1 στο 1 εκατομμύριο ποσοστιαία.
Ποια ήταν η πρώτη σου αντίδραση όταν έμαθες ότι βρέθηκες συμβατός δότης και ότι η ζωή κάποιου εξαρτάται από εσένα;
Χάρης:
Από την στιγμή που έδωσα το δείγμα πέρασαν 3-4 χρόνια μέχρι που μια μέρα ενώ ήμουν στη δουλειά με πήραν τηλέφωνο. Στην αρχή δεν το επικοινώνησα με κανέναν. Απλώς συνέχισα την δουλειά μου καθώς το επεξεργαζόμουν. Εννοείται δεν ήθελαν να απαντήσω εκείνη την ώρα αλλά για εμένα η μόνη απάντηση ήταν το «ναι».
Όταν σου λένε πως έχεις βρεθεί συμβατός και θα σώσεις μια ζωή, θεωρώ πως δεν το πολυσκέφτεσαι. Δεν το περίμενα καθόλου.
Μπορείς να μας περιγράψεις πώς ήταν η διαδικασία της δωρεάς;
Χάρης:
Η διαδικασία στην πράξη είναι πολύ απλή.
Περιληπτικά να πω πως στην αρχή κάνεις μερικές εξετάσεις, σαν εξετάσεις αίματος, για να επιβεβαιωθεί πως το δείγμα που είχες δώσει μέσω σάλιου η συμβατότητα προκύπτει και μέσω αίματος.
Ύστερα είχα πάει στο Λαϊκό και είχα συμπληρώσει ένα ερωτηματολόγιο, είχα κάνει και άλλες εξετάσεις (στην καρδιά, ούρων κ.α.). Δεν υπήρξε καμία ταλαιπωρία. Μου άνοιγαν τις πόρτες λες και είμαι ο πρωθυπουργός.
Μετά από λίγο καιρό πήγα ένα πρωινό στο νοσοκομείο και μου πήραν αίμα – χωρίς να χάνω. Μου είχαν πει πως θα πάρει 4-5 ώρες αλλά πήρε πολύ λιγότερο καθώς είχα μαζέψει τον αριθμό των αιμοσφαιρίων που χρειαζόταν η Αναστασία επί δύο σε 2 ώρες.
Αυτό συνέβη Δευτέρα. Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο έκανα κάποιες ενέσεις, σαν αντιπηκτικές, για να πολλαπλασιάσεις τα κύτταρα που θα δώσεις, για να έχεις «απόθεμα». Πολύ απλό χωρίς καμία παρενέργεια, χωρίς να χάσω καθόλου αίμα.
Δεν ένιωθα τίποτα, σαν να ήμουν ξαπλωμένος στο κρεβάτι μου.
Αναστασία:
Η διαδικασία του δότη είναι στην ουσία μια απλή συλλογή κυττάρων. Είναι κάτι τόσο απλό, αλλά τόσο σημαντικό για τον λήπτη. Για εμένα είναι τεράστιο καθώς επειδή έκανε αυτό εγώ ζω.
Εάν δεν πήγαινε να δώσει αυτά τα κύτταρα δεν θα ζούσα. Πόσο πιο σημαντικό; Είναι πολύ απλό να σώσεις μια ζωή.
Τι θα έλεγες σε ανθρώπους που ίσως φοβούνται ή δεν καταλαβαίνουν τη σημασία του να γίνουν δότες μυελού των οστών;
Αναστασία:
Αυτή τη στιγμή είμαστε διακοπές με τον σύζυγό μου και τα δύο μας παιδάκια. Τα βλέπω να κολυμπούν και χαίρομαι που τη ζωή. Χαίρομαι που είμαι ζωντανή. Ζω ξανά χάρη στον Χάρη. Και αυτή τη στιγμή εκεί έξω που μιλάμε κάποιος περιμένει έναν Χάρη.
Πώς άλλαξε η σχέση σου με το σώμα σου και την υγεία σου μετά τη μεταμόσχευση;
Αναστασία:
Στην αρχή ήταν πάρα πολύ δύσκολα παρόλο που η διαδικασία της μεταμόσχευσης είναι απλή. Απλώς όταν αρχίζουν τα κύτταρα και χτίζουν το ανοσοποιητικό, μπορεί τα κύτταρα του δότη να «χτυπήσουν» εσένα, οπότε πέρασα κάποιες δύσκολες καταστάσεις.
Ωστόσο, τώρα νιώθω απόλυτα υγιής. Ο Χάρης με έκανε να πιώ μπύρα, να φάω πάρα πολύ κρέας και να γυμνάζομαι κάθε μέρα. Έχω πάρει τόσα στοιχεία του. Νιώθω τα κύτταρά του. Εγώ δεν έκανα τίποτα από τα παραπάνω αλλά χάρης εκείνον άλλαξα άρδην.
Χάρης:
Πάλι καλά σου μετέφερα τις καλές μου συνήθειες.
Πώς νιώθετε που οι ζωές σας πλέον συνδέονται μέσα από αυτή τη διαδικασία; Υπήρξαν στιγμές που σκεφτήκατε πόσο διαφορετικά θα ήταν όλα αν δεν υπήρχε αυτή η δωρεά;
Αναστασία:
Εγώ δεν θα ζούσα. Μου είχαν πει καθώς ήμουν τυχερή γιατί είχα δύο δότες αλλά διάλεξαν τον Χάρη καθώς ήμασταν 100% συμβατοί. Είχαμε την ίδια ομάδα αίματος και είχαμε περάσει ακριβώς τις ίδιες ιώσεις που παίζουν ρόλο.
Δεν νομίζω πως θα μπορούσα να έχω καλύτερο δότη από τον Χάρη.
Χάρης:
Εγώ δεν θα είχα ζήσει και δεν θα είχα νιώσει όλα αυτά τα συναισθήματα.
Πιστεύετε ότι υπάρχουν ακόμα ταμπού ή λανθασμένες αντιλήψεις γύρω από τη δωρεά μυελού των οστών;
Αναστασία:
Ο κόσμος φοβάται πως θα πάθει κάτι ή εάν θα πονέσει. Πολλοί νομίζουν πως είναι χειρουργείο.
Χάρης:
Υπάρχουν δύο τρόποι για να γίνει η μεταμόσχευση. Ο πρώτος είναι αυτός με το αίμα και ο δεύτερος ο πολύ σπάνιος με σύριγγα από την σπονδυλική στήλη και γι’ αυτό όλοι νομίζουν πως θα κάνουν τον δεύτερο γιατί παλιά ήταν ο πιο διαδεδομένος.
Δώστε ένα μήνυμα στο κοινό που θα διαβάσει αυτή τη συνέντευξη.
Χάρης:
Εγώ θα ήθελα να τονίσω πόσο σημαντικό είναι να ενημερωθεί ο καθένας μόνος του και στους υποψήφιους δότες να πω πως χωρίς να κάνεις το παραμικρό σώζεις μια ζωή.
Εάν σκεφτείς μόνο αυτό πόσο σημαντικό είναι, όχι μόνο για τον άλλον που βοηθάς αλλά και για εσένα τι συναισθήματα σου προκαλεί. Η χαρά του να γνωρίσεις τον λήπτη…δεν περιγράφεται.
Αναστασία:
Η πράξη αυτή είναι ο ορισμός της ανιδιοτελούς αγάπης. Να μη σκεφτόμαστε «δε θα συμβεί σε εμένα».
Ήμουν ένας άνθρωπος που φοβόταν πολύ τις ενέσεις ακόμα και στις απλές εξετάσεις αίματος. Οπότε μέχρι και πριν αρρωστήσω 1,5-2 χρόνια πριν ο αδερφός του άντρα μου μου είπε «Μπήκα στην παγκόσμια λίστα για να γίνω δότης μυελού των οστών. Να πάτε και εσείς». Εγώ μόλις το άκουσα, φοβήθηκα και το αρνήθηκα.
Μετά από 2 χρόνια εγώ αρρώστησα και είχα ανάγκη έναν άνθρωπο που το είχε κάνει αυτό.
Δεν το λέω για να τρομάξω τον κόσμο και να κουνήσω το δάχτυλο. Το λέω γιατί καθαρά δεν υπάρχει ενημέρωση. Δεν είναι τίποτα το να σώσεις μια ζωή. Είναι μια απλή μετάγγιση αίματος.
3 ώρες για τον Χάρη και μισή ώρα για εμένα.
