Το TikTok, όπως έχουμε καταλάβει όλοι, δεν είναι απλώς μια διασκεδαστική πλατφόρμα με βίντεο αλλά μια παγκόσμια αγορά προσοχής, όπου οι τάσεις γεννιούνται, διδίδονται και τελικά γίνονται σαρωτικά πρότυπα κατανάλωσης…
… Αν στο Instagram το βλέμμα χορταίνει λουσάτη φωτογραφία, στο TikTok η ματιά προλαβαίνει, μόνο, να πιαστεί από την κίνηση και σε λιγότερο από ένα λεπτό να διαμορφώσει άποψη. Η δύναμή του δεν βρίσκεται πια μόνο στη νεανική διασκέδαση, αλλά στην ικανότητα του να λειτουργεί ως ενστικτώδης δείκτης κοινωνικών και καταναλωτικών τάσεων. Ό,τι παίζεται στο TikTok σήμερα, αύριο γίνεται προϊόν, στάση ζωής ή mainstream marketing.
Οι λογαριασμοί που κινούν την αγορά
Πίσω από κάθε viral τάση βρίσκεται ένα πρόσωπο ή πιο συχνά ένας αλγόριθμος που αγάπησε ένα πρόσωπο. Ο Χάμπι Λέιμ για παράδειγμα είναι ίσως η απόλυτη απόδειξη ότι η σιωπή μπορεί να είναι πιο δυνατή από κάθε καμπάνια. Με περισσότερους από 160 εκατομμύρια ακολούθους κατάφερε να γίνει το πιο αναγνωρίσιμο πρόσωπο της πλατφόρμας βασισμένος σε απλά οπτικά gag που διαλύουν την περιττή πολυπλοκότητα. Στην κορυφή βρίσκονται επίσης λογαριασμοί όπως η Τσάρλι Ντ’Αμέλιο που εκτόξευσε τον χορό σε νέο digital status, η Μπέλα Πορτς με το χαρακτηριστικό lip-sync στυλ της αλλά και δημιουργοί όπως ο Ζακ Κινγκ στα ειδικά εφέ και η Άντισον Ρέι με lifestyle περιεχόμενο. Αυτοί οι λογαριασμοί δεν είναι μόνο υπόθεση influencers, αλλά σημεία αναφοράς για το τι αρέσει, τι αγοράζεται και πώς διαμορφώνεται το στυλ και η δημόσια εικόνα.
Όταν το dance γίνεται data
Οι χοροί στο TikTok δεν είναι απλώς εκτόνωση. Είναι εργαλείο διασποράς αισθητικής και ταυτότητας. Κάθε χορογραφημένη κίνηση και κάθε ρυθμικό επαναλαμβανόμενο beat συνοδεύονται από μια ατμόσφαιρα που αναγνωρίζεται αμέσως και μετατρέπεται σε προϊόντα όπως φόρμες, παπούτσια, χτενίσματα ή συσκευές. Η Τσάρλι Ντ’Αμέλιο υπήρξε η κινητήρια δύναμη αυτής της μόδας, όμως πλέον το φαινόμενο έχει πάρει πολλές μορφές. Αντίστοιχα τα λεγόμενα αισθητικά ρεύματα όπως το cottagecore, το dark academia, το clean girl ή το y2k αποκτούν αναγνωρισιμότητα, μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα και ακολουθούνται από άμεσες κινήσεις κατανάλωσης, όπως η αλλαγή μακιγιάζ η αγορά συγκεκριμένων ειδών διακόσμησης, ή η επιλογή προορισμού για διακοπές. Ο χρήστης δεν υιοθετεί απλώς μια αισθητική την εφαρμόζει στην πράξη σχεδόν άμεσα. Η νοσταλγία παίζει επίσης σημαντικό ρόλο. Βίντεο με φίλτρα παλιάς εποχής στιγμιότυπα με κασέτες ή εικόνες από τη δεκαετία του ενενήντα μαζί με τη μουσική της εποχής λειτουργούν νοσταλγικά και εξιδανικεύουν μνήμες παρελθοντικές, δίνοντας έναυσμα για καινούργιο στυλ, κατανάλωση και μόδα.
Από το BookTok στο SkinTok και άλλοι παράλληλοι κόσμοι
Το TikTok δεν είναι μια μόνο πλατφόρμα, αλλά δεκάδες ταυτόχρονα. BookTok, FoodTok, SkinTok, ThriftTok, GymTok. Κάθε υποκατηγορία αναπτύσσει δικούς της ήρωες, lexicon, inside jokes και φυσικά προϊόντα. Το BookTok, για παράδειγμα, έχει εκτοξεύσει πωλήσεις βιβλίων, που κυκλοφορούσαν χρόνια χωρίς ιδιαίτερη απήχηση. Η Κόλιν Χούβερ έγινε εμπορικό φαινόμενο με το It Ends with Us, στα ελληνικά Τελειώνει με εμάς, λόγω αυτής της κοινότητας. Τα hashtags λειτουργούν σαν κλειδιά και όχι μόνο για το περιεχόμενο, αλλά και για την ψυχολογία του κοινού. Πίσω από το #sadgirl ή το #dopamineskincare δεν κρύβεται απλώς μια ανάγκη για προβολή, αλλά ένας έξυπνος τρόπος να εκφραστούν κοινές εμπειρίες και συναισθήματα της καθημερινότητας. Το ενδιαφέρον είναι ότι αυτά τα hashtags δεν ακολουθούν εμπορικές καμπάνιες, αλλά αντίθετα, τις δημιουργούν εκ των υστέρων. Οι εταιρείες σπεύδουν να τα εκμεταλλευτούν, προωθώντας προϊόντα ή υπηρεσίες, που συνδέονται με το εκάστοτε trend για να αποκτήσουν πρόσβαση στο μεγάλο κοινό, που έχει, ήδη, εκδηλώσει ενδιαφέρον.
Το TikTok ως εργαλείο πρόβλεψης της αγοράς
Η επιτυχία στο TikTok δεν βασίζεται σε ό,τι είναι σωστό, αλλά σε ό,τι πάει αλλιώς. Ένας χορός που έχει κάτι υπόγεια ειρωνικό, μια αισθητική που γκρεμίζει κλισέ, μια εικόνα που δείχνει πρόχειρη αλλά έχει μέσα της μελετημένη ανατροπή. Αυτές οι μικρές εκπλήξεις κρατούν την προσοχή. Το TikTok επιβραβεύει ό,τι ξεστρατίζει από τον κανόνα. Ταυτόχρονα, η πλατφόρμα λειτουργεί σαν διαρκές γκάλοπ. Χωρίς να το καταλαβαίνει, το κοινό δείχνει τι το τραβάει, τι το ενοχλεί, τι το κάνει να σταματήσει το scroll. Αυτή η αυθόρμητη συμπεριφορά είναι χρυσή πληροφορία για όποιον θέλει να καταλάβει τις κινήσεις της αγοράς. Από το ποιο στυλ θα πουλήσει αύριο, μέχρι το ποια λέξη θα γίνει σύνθημα σε μια καμπάνια. Το TikTok δεν ακολουθεί τις τάσεις. Τις παράγει. Όχι με μεγάλα budgets, αλλά με 15 δευτερόλεπτα. Όχι με στρατηγική, αλλά με συμμετοχή. Εκεί ακριβώς είναι και η διαφορά, στο ότι το κοινό δεν είναι απλός θεατής. Είναι αυτό που καθορίζει το επόμενο βήμα.
Τι χρειάζεται για να πετύχει ένα βίντεο στο TikTok
Η παραγωγή περιεχομένου στο TikTok έχει δικούς της κώδικες. Η αυθεντικότητα και η πρωτοτυπία είναι πάνω απ όλα. Βίντεο που δείχνουν υπερβολική επιμέλεια ή τελειότητα σπάνια κερδίζουν απήχηση, ενώ όσα κρατούν τον ρυθμό και μεταδίδουν άμεσα την ιδέα, λειτουργούν καλύτερα. Η επίγνωση της στιγμής είναι καθοριστική. Οι ήχοι, οι κινήσεις και οι λέξεις που κυκλοφορούν ευρέως δεν είναι λεπτομέρεια, αλλά η βάση. Η διάρκεια έχει, επίσης, μεγάλη σημασία. Περιεχόμενο μεταξύ οκτώ και είκοσι δευτερολέπτων έχει τη μεγαλύτερη δυναμική ανταπόκρισης. Η υπερφόρτωση με hashtags, οι τεχνητές ατάκες και η υπερπροσπάθεια να μεταδοθεί μήνυμα διώχνουν τους θεατές. Το TikTok δεν λειτουργεί ως χώρος μετάδοσης οδηγιών, αλλά εξελίσσεται μόνο μέσα από φυσική ροή και ένστικτο. Η παρατήρηση προηγείται της συμμετοχής.
Όποιος θέλει να διακριθεί, χρειάζεται πρώτα να παρακολουθήσει με προσοχή τον ρυθμό της πλατφόρμας και να κατανοήσει πώς μεταδίδεται η πληροφορία. Στο TikTok αρκεί μια καθαρή ιδέα. Και ο σωστός συγχρονισμός.
