Το mobile money, ή αλλιώς «χρήμα μέσω κινητού», έχει αναδειχθεί σε μια τεχνολογική και οικονομική επανάσταση, καθιστώντας το δυναμικό και αποδοτικότερο εργαλείο συναλλαγών για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Αξιοσημείωτο είναι ότι το 2024, το mobile money έχει καταγράψει συναλλαγές που ξεπερνούν το 1.4 τρισεκατομμύριο δολάρια, με περισσότερους από 1.7 δισεκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως.
Η ιστορία του mobile money ξεκίνησε το 2001 στις Φιλιππίνες με την υπηρεσία Smart Money. Η μεγάλη ώθηση ήρθε το 2007 με την ανάπτυξη της M-Pesa στην Κένυα, η οποία εξαπλώθηκε αστραπιαία στην Αφρική και την Ασία, αναφέροντας ότι μέσα σε μόλις 5 χρόνια είχε πάνω από 17 εκατομμύρια χρήστες στην Κένυα, καλύπτοντας το 70% του πληθυσμού.
Μία ριζική αλλαγή στην παγκόσμια οικονομία
Στην Υποσαχάρια Αφρική, η χρήση του mobile money έχει ξεπεράσει τα όρια της φαντασίας. Στην Κένυα, το 80% του πληθυσμού χρησιμοποιεί καθημερινά υπηρεσίες mobile money, με αποτέλεσμα η χώρα αυτή να αποτελέσει το μεγαλύτερο παράδειγμα για το πώς μπορεί να λειτουργήσει η χρηματοοικονομική ένταξη χωρίς τραπεζική υποδομή. Αντίστοιχα, στη Σομαλία, το mobile money είναι η μόνη οικονομική αρτηρία, με σχεδόν μηδενική παρουσία τραπεζών.
Οι αριθμοί αποτυπώνουν την επιτυχία αυτού του μοντέλου: 435 εκατομμύρια ενεργοί χρήστες που πραγματοποιούν τουλάχιστον μία συναλλαγή κάθε μήνα, ενώ τα διεθνή εμβάσματα που μεταφέρονται μέσω του mobile money αγγίζουν τα 29 δισεκατομμύρια δολάρια. Το κόστος των μεταφορών είναι 50% χαμηλότερο από τις παραδοσιακές μεθόδους, επιτρέποντας στους μετανάστες και τις οικογένειές τους να κρατούν περισσότερα χρήματα στην τσέπη τους.
Μέλλον και προοπτικές του mobile money
Η ανάπτυξη του mobile money είναι ραγδαία και συνεχώς εξελίσσεται. Η εισαγωγή της τεχνολογίας blockchain και των έξυπνων συμβολαίων, η ανάπτυξη των ψηφιακών ταυτοτήτων και η ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών ενισχύουν τις υπηρεσίες του mobile money, προσφέροντας περισσότερη ασφάλεια, διαφάνεια και χαμηλότερο κόστος.
Οι υπηρεσίες mobile money έφεραν σημαντική οικονομική ενίσχυση σε χώρες που στερούνται παραδοσιακών τραπεζικών υποδομών, επιτρέποντας στους κατοίκους αγροτικών περιοχών ή των αστικών κέντρων να αποκτούν πρόσβαση σε πληρωμές, αποταμιεύσεις και πιστώσεις. Έτσι, το mobile money αναδεικνύεται σε ζωτικής σημασίας εργαλείο για περίπου 1,7 δισεκατομμύρια ενήλικες παγκοσμίως, που παραμένουν αποκλεισμένοι από το παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα.
Ενώ το mobile money είναι συνυφασμένο με τις αναπτυσσόμενες χώρες, ο δυτικός κόσμος έχει ήδη αρχίσει να υιοθετεί παρόμοιες τεχνολογίες, όπως το Venmo ή η Revolut. Ωστόσο, οι τράπεζες παραμένουν σε μεγάλο βαθμό υπό έλεγχο της βιομηχανίας, χωρίς να νιώθουν ιδιαίτερη απειλή για τη θέση τους, καθώς το mobile money ελέγχεται από παρόχους που συνεργάζονται με τις τράπεζες.
Ο χωρίς έλεγχο μετασχηματισμός
Ο πραγματικός παράγοντας αλλαγής έγκειται στο γεγονός ότι το mobile money δεν χρειάζεται τη συγκατάθεση ή τη συμμετοχή τραπεζών ή κεντρικών τραπεζών για να συνεχίσει να αναπτύσσεται. Αποτελεί μια μορφή «οικονομικής δημοκρατίας» που επιτρέπει στους χρήστες να πραγματοποιούν συναλλαγές χωρίς την ανάγκη των παραδοσιακών χρηματοοικονομικών φορέων.