Με ρύθμιση που εντάχθηκε στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με τίτλο «Ενίσχυση των υπηρεσιών των Αναπτυξιακών Προγραμμάτων και συναφή οργανωτικά και διοικητικά ζητήματα», η κυβέρνηση προσπαθεί να αντιμετωπίσει το στραβοπάτημα με τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης. Οι καθυστερήσεις στην υπογραφή συμβάσεων δανείων μέσω του Ταμείου μεταξύ τραπεζών και επιχειρήσεων οδήγησαν στην αναβολή κατάθεσης του έκτου αιτήματος πληρωμής προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το έκτο αίτημα κατατέθηκε στις 18 Ιουλίου και περιελάμβανε μόνο τα 2,1 δισ. ευρώ από το σκέλος επιδοτήσεων και όχι το 1,8 δισ. από το σκέλος των δανείων. Το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών υποστήριζε τότε πως μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου θα έχουν καλυφθεί τα ορόσημα για το δανειακό σκέλος, ώστε να κατατεθεί το αίτημα για να λάβουμε το 1,8 δισ. ευρώ.
Μέχρι στιγμής δεν είναι γνωστό αν θα καλυφθούν τα ορόσημα, με την κυβέρνηση να προχωράει σε ρύθμιση, που προβλέπει πως η συμμετοχή του Ταμείου Ανάκαμψης (50%) σε δανειακές συμβάσεις που υπογράφουν οι τράπεζες θα μπορεί να γίνει από τον κρατικό Προϋπολογισμό. Στη συνέχεια τα χρήματα θα επιστρέφονται στο κρατικό ταμείο, αφού θα έχουν γίνει οι πληρωμές του Ταμείου Ανάκαμψης. Στην αιτιολογική έκθεση αναφέρεται πως με τη ρύθμιση «εξασφαλίζεται η αδιάλειπτη χρηματοδότηση της δράσης της δανειακής σύμβασης με την κάλυψη από πόρους του τακτικού προϋπολογισμού των χρηματοδοτικών αναγκών που δημιουργούνται από την υποβολή αιτήματος πληρωμής από το δανειακό σκέλος του Εθνικού Σχεδίου “Ελλάδα 2.0”, έως την εκταμίευση της δόσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή».
Για να κατατεθεί το έκτο αίτημα για το δανειακό σκέλος, οι τράπεζες πρέπει να έχουν υπογράψει δανειακές συμβάσεις εννέα δισ. ευρώ, ενώ στα μέσα Ιουλίου δεν ξεπερνούσαν τα 7,2 δισ. ευρώ. Για να κατατεθεί το επόμενο, το έβδομο, αίτημα πληρωμής, πριν τελειώσει το 2025, όπως έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση, θα πρέπει να έχουν υπογραφεί δανειακές συμβάσεις 11 δισ. ευρώ, κάτι που δύσκολα μπορεί να γίνει μέχρι το τέλος του χρόνου. Οι διοικήσεις των τραπεζών έχουν εδώ και δύο χρόνια επισημάνει πως υπάρχουν καθυστερήσεις στη διοχέτευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Υπενθυμίζεται πως επί εποχής Θεόδ. Σκυλακάκη προβλεπόταν πως οι τράπεζες έπαιρναν τα χρήματα σε δόσεις των 200 εκατ. ευρώ. Όταν κάλυπταν ένα επίπεδο συμβάσεων δανείων, τότε λάμβαναν την επόμενη δόση των 200 εκατ. Στη συνέχεια, όμως, άρχισαν να καταγράφονται προβλήματα και καθυστερήσεις στη μεταφορά των κονδυλίων στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Για το δανειακό σκέλος του Ταμείου δεν υπάρχει η απαίτηση για απορρόφηση του συνόλου των πόρων (17 δισ. ευρώ) μέχρι τον Αύγουστο του 2026, όπως ισχύει με τους πόρους του σκέλους επιδοτήσεων. Όμως υπάρχει η απαίτηση να έχουν υπογραφεί όλες οι δανειακές συμβάσεις, δηλαδή πρέπει να υπογραφούν συμβάσεις δανείων 6-7 δισ. ευρώ σε λίγους μήνες, με δεδομένο πως ένα τμήμα του δανειακού σκέλους έχει πάει σε προγράμματα όπως «Το Σπίτι μου ΙΙ» κ.ά. Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), από τα 7,2 δισ. ευρώ δανείων που έχουν χορηγηθεί μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης έχουν εκταμιευθεί ποσά περί τα 4 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, έχουν υπογραφεί 478 δανειακές συμβάσεις μέσω Ταμείου Ανάκαμψης, συνολικού ύψους 7,19 δισ. ευρώ. Τα δάνεια έχουν μεσοσταθμικό επιτόκιο 1,8% και η μέση διάρκεια αποπληρωμής τους είναι τα 14 χρόνια. Τα συγκεκριμένα δάνεια χρηματοδοτούν επενδύσεις συνολικού ύψους 16,5 δισ. ευρώ, αφού στα κεφάλαια μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης πρέπει να προστεθούν 5,43 δισ. πρόσθετων δανείων από τις τράπεζες και 3,84 δισ. ιδίων κεφαλαίων από τους επενδυτές.
