Με τις βαλίτσες του «γεμάτες» εμπειρίες και την αποφασιστικότητά του ως πυξίδα, ταξιδεύει από την Ελλάδα μέχρι την άλλη άκρη του πλανήτη, καταγράφοντας προορισμούς που άλλοι θα θεωρούσαν αδύνατους.
Μέσα από το blog του, The Trawheeler, δεν καταγράφει απλώς ταξίδια, αλλά εμπνέει, προάγοντας την ιδέα ότι η ανεξάρτητη διαβίωση και η προσβασιμότητα είναι δικαιώματα, όχι προνόμια. Και αν τον ρωτήσεις, το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: «Όλα ξεκινούν από το πώς βλέπουμε και σεβόμαστε ο ένας τον άλλον».
1. Ποια ήταν η στιγμή που συνειδητοποιήσατε ότι θέλετε να ασχοληθείτε ενεργά με την
προώθηση της προσβασιμότητας μέσω των ταξιδιών σας;
Για να είμαι ειλικρινής δεν ήταν ποτέ, ούτε είναι, αυτός ο σκοπός των ταξιδιών μου. Ταξιδεύω λόγω
δουλειάς, και δευτερευόντως για αναψυχή, και ως ανάπηρος, η προσβασιμότητα με απασχολεί κυρίως
στο πλαίσιο του να γνωρίζω που μπορώ να πάω και τι μπορώ να κάνω στους προορισμούς που
επισκέπτομαι.
Δεν είμαι ειδικός, δεν την καταγράφω με λεπτομέρειες, δεν την αξιολογώ με
συγκεκριμένα κριτήρια κλπ, αλλά εννοείται ότι αν με ρωτήσει κανείς θα του δώσω πληροφορίες! Και
φυσικά έμμεσα, βλέποντας κάποιος ότι πήγα κάπου καταλαβαίνει ότι είναι δυνατό να πάει και αυτός
εκεί.
2. Πείτε μας με λίγα λόγια τι είναι το The Trawheeler.
Πάντα αγαπούσα τα ταξίδια και τα τελευταία χρόνια έχω την ευκαιρία με την δουλειά/ακτιβισμό να
ταξιδεύω συχνά. Αποφάσισα να το αξιοποιήσω αυτό και να μοιραστώ τις ταξιδιωτικές μου εμπειρίες με
άλλους και κάπως έτσι προέκυψε η ιδέα για το The Trawheeler. Απ’όσο ξέρω είναι το μοναδικό τέτοιο blog στην Ελλάδα, οπότε μπορούμε να πούμε πως καλύπτω και ένα κενό.
Όπως είπα και παραπάνω, το The Trawheeler δεν είναι ένας ταξιδιωτικός οδηγός με εκτενείς πληροφορίες προσβασιμότητας κλπ, αλλά περισσότερο κάτι σαν ημερολόγιο με τις εμπειρίες μου και απευθύνεται εξίσου σε ανάπηρους και μη. Είναι το hobby μου, οπότε δυστυχώς δεν του αφιερώνω όσο χρόνο θα ήθελα, αλλά και πάλι νομίζω ότι αξίζει να του ρίξει μια ματιά κανείς!
3. Στην Ελλάδα ταξιδεύετε; Υπάρχουν προσβάσιμοι ελληνικοί προορισμοί;
Γενικά δεν έχω ταξιδέψει όσο θα ήθελα στην Ελλάδα, κυρίως γιατί δεν είναι τόσο εύκολο λόγω υποδομών και έλλειψης πληροφοριών. Μπορεί να ακουστεί υπερβολικό, αλλά μου φαίνεται ευκολότερο (και ενίοτε φθηνότερο) να ταξιδέψω στο εξωτερικό παρά στην Ελλάδα.
Αν, για παράδειγμα, θέλω να πάω από την Αθήνα στην Πάτρα, την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, δεν υπάρχει προσβάσιμος τρόπος να το κάνω αν δεν έχω αυτοκίνητο. Το συνειδητοποιείτε αυτό; Είναι θλιβερό… Όμως, για να είμαι και δίκαιος, η κατάσταση στην Ελλάδα βελτιώνεται συνεχώς και είναι δυνατόν να επισκεφτούμε όλο και περισσότερους προορισμούς.
Φέτος πήγα στη Σύρο, που έχει κάνει σημαντικά πράγματα στο κομμάτι της προσβασιμότητας -αν και πήγα με μη προσβάσιμο καράβι στο οποίο με κουβάλησαν-. Η Κομοτηνή και τα Χανιά έχουν λάβει διεθνείς διακρίσεις για τις προσπάθειες που κάνουν, ενώ υπάρχει πρόοδος και αλλού. Τους φίλους μου από το εξωτερικό τους ενθαρρύνω να έρθουν και τονίζω ότι είναι απολύτως εφικτό, αρκεί να είναι προετοιμασμένοι να βγουν από το comfort zone τους κάποιες φορές.
Παρ’όλα αυτά, χρειάζεται πολλή δουλειά ακόμη. Γενικά, υπάρχουν χώρες περισσότερο προσβάσιμες από την Ελλάδα και υπάρχουν και άλλες λιγότερο. Το ίδιο και στο θέμα νοοτροπίας. Εκεί πιστεύω ότι βρίσκεται η μεγαλύτερη διαφορά, στο πως σε αντιμετωπίζουν. Αν σε υπολογίζουν-σέβονται, τότε θα υπάρχει προσβασιμότητα και συμπερίληψη. Αν όχι, τότε δεν θα υπάρχει.
4. Ποιος προορισμός σας εξέπληξε περισσότερο ως προς την προσβασιμότητα; Υπήρξε κάποιος
που σας απογοήτευσε πλήρως;
Πολλοί προορισμοί μου άφησαν θετική εντύπωση! Πλην των προφανών, θα σταθώ στην Πολωνία, τη
Σλοβενία και την Ισπανία, που είναι πραγματικά πολύ καλά παραδείγματα, και δεν εννοώ μονάχα στις
πρωτεύουσες τους αλλά και παραπέρα!
Στον αντίποδα, πάλι πλην των γνωστών, η Μόσχα μου φάνηκε πολύ ζόρικη, ενώ και οι Βρυξέλλες ως πρωτεύουσα της Ευρώπης χρειάζεται να κάνει αρκετή δουλειάστο κομμάτι της προσβασιμότητας. Από το τελευταίο παράδειγμα βλέπουμε ότι είναι σημαντικό και τοποιες προσδοκίες έχουμε από ένα μέρος.
Για τις Βρυξέλλες υπάρχουν υψηλές προσδοκίες, για αυτό και πολλοί απογοητεύονται. Ενώ το αντίθετο λ.χ. μπορούμε να πούμε για τα Τίρανα, που μπορεί να μην είναι τοπ, αλλά δεν υστερούν των ελληνικών πόλεων.
5. Κοστίζει περισσότερο ένα ταξίδι για έναν τουρίστα με αναπηρία;
Εξαρτάται και από τη βλάβη, αλλά συνήθως ναι. Συχνά πληρώνεις διπλά λόγω βοηθού, μειωμένων
επιλογών πχ σε ξενοδοχεία, μη προσβασιμότητας στα μμμ (άρα χρειάζεσαι ειδικό ταξί) κλπ. Ανάλογα τι
τύπος ταξιδιώτη είσαι όμως, υπάρχουν τρόποι να μειωθούν τα έξοδα. Έχω γράψει για αυτό το θέμα στο
blog μου.
6. Ποιο είναι το πιο απροσδόκητο μάθημα που σας έχει διδάξει η ενασχόλησή σας με την
ανεξάρτητη διαβίωση;
Δε ξέρω αν είναι απροσδόκητα, αλλά έχω διδαχθεί πολλά μέσα από την ενασχόλησή μου με την
ανεξάρτητη διαβίωση. Ένα είναι ότι από εκεί ξεκινούν όλα, και αν δε ζούμε ανεξάρτητα, με έλεγχο και
επιλογές στη ζωή μας, με την υποστήριξη που χρειάζεται ο καθένας, τότε δε μπορούμε να
διεκδικήσουμε τα υπόλοιπα.
Πως θα διεκδικήσουμε π.χ. προσβασιμότητα ή συμπεριληπτική εκπαίδευση αν ζούμε σε ιδρύματα; Κάτι άλλο που μου κάνει εντύπωση είναι οι αντιστάσεις και η άγνοια που υπάρχουν ως προς την ανεξάρτητη διαβίωση, ακόμα και από τους ίδιους τους ανάπηρους.
Δεν υπάρχει γνώση και ως εκ τούτου πίστη ότι είναι κάτι εφικτό για όλους ανεξαρτήτως βλάβης.
Πολλοί, κυρίως γονείς, θεωρούν ότι για ορισμένους ανθρώπους η μόνη λύση είναι τα ιδρύματα και οι
διάφορες δομές, πράγμα που φυσικά δεν ισχύει.
7. Αν είχατε στα χέρια σας έναν απεριόριστο προϋπολογισμό, ποιο έργο θα υλοποιούσατε πρώτα
για την ενίσχυση της προσβασιμότητας;
Θα έκανα όλα τα γενικά ταξί προσβάσιμα, όπως συμβαίνει στο Λονδίνο. Ή τουλάχιστον να υπάρχουν
πολλά προσβάσιμα ταξί μεταξύ των γενικών, που να εξυπηρετούν και ανάπηρους όποτε χρειαστεί (με
τις ίδιες τιμές), όπως συμβαίνει σε πολλές πόλεις, π.χ. στη Νέα Υόρκη ή στις Βρυξέλλες.
Η κατάσταση εδώ είναι τραγική και τα λίγα ειδικά ταξί που υπάρχουν είναι εγκληματικά ακριβά και δύσκολο να τακλείσεις. Χρειάζεται μια δομική αλλαγή που θα είναι game changer.
8. Είναι αποδεκτά τα άτομα με αναπηρία από το κοινωνικό σύνολο; Τι μπορεί να γίνει καλύτερα;
Αυτή δεν είναι μια ερώτηση που μπορεί να απαντηθεί έτσι απλά.
Σίγουρα οι ανάπηροι εξακολουθούμε να βιώνουμε αποκλεισμούς και διακρίσεις σε πολλούς τομείς, με την προσβασιμότητα επίσης να είναι ένα ερωτηματικό συχνά. Παρόλα αυτά, υπάρχει πρόοδος και θα συνεχίσει να υπάρχει, τόσο στις αντιλήψεις όσο και σε πιο πρακτικά κομμάτια. Δε γίνεται αλλιώς.
Αλλά χρειάζεται πολλή δουλειά ακόμα, γιατί είναι μια αδικαιολόγητα αργή διαδικασία. Πιστεύω ότι όλα ξεκινούν από το σχολείο και τη συμπεριληπτική εκπαίδευση. Αν όλοι μεγαλώναμε μαζί και όχι χωριστά πολλά προβλήματα θα είχαν αποφευχθεί. Έπειτα οι κατάλληλες πολιτικές και υπηρεσίες στην κοινότητα θα βοηθήσουν να υπάρχουν ίσες ευκαιρίες, συμμετοχή και ορατότητα που θα εξαλείψουν τα στερεότυπα. Από εμάς, τους ανάπηρους, τέλος, χρειάζεται να είμαστε όσο γίνεται ορατοί, περήφανοι και να διεκδικούμε τα
δικαιώματά μας.
9. Πώς ονειρεύεστε την Ελλάδα σε 10 χρόνια από σήμερα;
Πιο συμπεριληπτική και προσβάσιμη, χωρίς ιδρύματα και με ίσες ευκαιρίες για εκπαίδευση, εργασία,
μετακίνηση, τουρισμό, πρόσβαση στην υγεία και φυσικά διαβίωση στην κοινότητα με υπηρεσίες και
υποστήριξη (π.χ. προσωπικό βοηθό) για όποιον το έχει ανάγκη.
Επίσης, πέρα από τα αναπηρικά ζητήματα, ονειρεύομαι μια χώρα προετοιμασμένη για την κλιματική αλλαγή και φιλόξενη σε όλους, ασχέτως χαρακτηριστικών και πεποιθήσεων.
10. Υπάρχει κάποιος άνθρωπος που σας ενέπνευσε ή συνεχίζει να σας εμπνέει στην πορεία σας;
Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που είχα και ακόμα έχω ως πρότυπα, ανάπηροι και μη. Από την οικογένεια
και φίλους μου ως αθλητές και ακτιβιστές.
Αν αναφέρω μερικούς θα αδικήσω άλλους, οπότε δε θα το κάνω, με μία εξαίρεση μονάχα: τον Peter Lambrechts, που δεν είναι πια μαζί μας, αλλά του χρωστάω πολλά, και έπαιξε σημαντικό ρόλο στο ποιος είμαι και που βρίσκομαι σήμερα. Δεν τον ξεχνώ ποτέ.
11. Σας εμπόδισε η αναπηρία σας να κυνηγήσετε τα όνειρά σας;
Εσείς τι λέτε;
12. Δώστε μας ένα μήνυμα, όποιο θέλετε.
Ζήστε την κάθε μέρα σα να είναι η τελευταία, αξιοποιήστε το χρόνο που έχετε, μοιραστείτε το με
άλλους και μην παίρνετε τα πράγματα πολύ σοβαρά. Α, φροντίστε και το περιβάλλον!
