Η OpenAI ανακοίνωσε την ευρεία διάθεση της δυνατότητας δημιουργίας εικόνων μέσω τεχνητής νοημοσύνης στο ChatGPT, με στυλ που παραπέμπει άμεσα στις αισθητικές αρχές του Studio Ghibli. Από την 1η Απριλίου, η λειτουργία είναι πλέον διαθέσιμη και στους δωρεάν χρήστες της πλατφόρμας, γεγονός που προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις τόσο στα κοινωνικά δίκτυα όσο και στον καλλιτεχνικό κόσμο.
Η απόφαση έρχεται σε μια περίοδο αυξημένης δημοφιλίας των εργαλείων δημιουργίας εικόνας, με τη νέα λειτουργία να έχει προκαλέσει ιδιαίτερη ζήτηση, αλλά και να εγείρει σοβαρές συζητήσεις για τα όρια της τεχνητής δημιουργίας, ειδικά όταν αυτή βασίζεται σε αναγνωρίσιμα καλλιτεχνικά στυλ.
Μαζική πρόσβαση, αυξημένος φόρτος
Η νέα λειτουργία εικόνων μέσω GPT-4o είναι πλέον προσβάσιμη σε όλους τους χρήστες του ChatGPT – ακόμα και στο δωρεάν πακέτο. Η OpenAI προχώρησε σε αυτή την επέκταση προκειμένου να ανταποκριθεί στην τεράστια απήχηση της δυνατότητας αυτής, ενώ σύμφωνα με δηλώσεις του CEO, Sam Altman, ο φόρτος στους servers είναι ήδη εξαιρετικά αυξημένος, με τις GPUs να φτάνουν στα όριά τους.
Παρότι προσφέρεται δωρεάν, οι χρήστες υπόκεινται σε περιορισμούς. Μέχρι στιγμής, επιτρέπεται η δημιουργία μιας εικόνας ανά 24 ώρες, εκτός αν επιλέξουν το συνδρομητικό πακέτο ChatGPT Plus, που προσφέρει απεριόριστη πρόσβαση στη λειτουργία.
Ηθικά διλήμματα και αντίδραση Miyazaki
Η λειτουργία έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμό, καθώς χρησιμοποιεί στυλ που παραπέμπει ανοιχτά στη χαρακτηριστική αισθητική του Studio Ghibli, ενός από τα πιο επιδραστικά στούντιο animation παγκοσμίως. Ο συνιδρυτής του, Hayao Miyazaki, έχει κατ’ επανάληψη εκφράσει την έντονη αντίθεσή του στην εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης στην τέχνη.
Σε δημόσια τοποθέτησή του το 2016, μετά την παρουσίαση AI κινουμένων σχεδίων, δήλωσε χαρακτηριστικά:
«Είμαι εντελώς αηδιασμένος. Δεν θα ήθελα ποτέ να ενσωματώσω αυτή την τεχνολογία στη δουλειά μου. Πρόκειται για προσβολή της ίδιας της ζωής».
Η πρόσφατη χρήση τεχνολογίας δημιουργίας εικόνων που μιμείται το έργο του, χωρίς συναίνεση ή αναγνώριση, επαναφέρει στο προσκήνιο το ζήτημα της ηθικής στη χρήση των AI εργαλείων, ειδικά όταν αυτά παραπέμπουν σε προστατευμένα καλλιτεχνικά στυλ.
Πνευματική ιδιοκτησία
Η OpenAI δεν έχει διευκρινίσει αν το μοντέλο της έχει εκπαιδευτεί με εικόνες από το έργο του Studio Ghibli ή παρόμοιου χαρακτήρα. Ωστόσο, η ακραία ομοιότητα των παραγόμενων εικόνων με τη συγκεκριμένη αισθητική ενισχύει τις ανησυχίες σχετικά με την πνευματική ιδιοκτησία, αλλά και την εμπορική αξιοποίηση καλλιτεχνικών στυλ χωρίς άδεια ή απόδοση.
Αξιοσημείωτο είναι πως η χρήση AI σε δημιουργίες που «αντιγράφουν» το ύφος αναγνωρίσιμων καλλιτεχνών κινείται σε μια γκρίζα ζώνη μεταξύ έμπνευσης και σφετερισμού – ένα θέμα που δεν έχει ακόμη ρυθμιστεί νομικά σε διεθνές επίπεδο.
Η ευρεία διάθεση τέτοιων δυνατοτήτων σε μη συνδρομητικά μοντέλα, όπως το δωρεάν πακέτο του ChatGPT, ενδέχεται να ενισχύσει φαινόμενα «αισθητικής κλοπής», όπου η τεχνητή νοημοσύνη αναπαράγει ή παραλλάσσει γνωστά καλλιτεχνικά ρεύματα χωρίς διαφάνεια.
Η εξέλιξη αυτή επαναφέρει στο επίκεντρο την ανάγκη για αυστηρότερες ρυθμίσεις γύρω από τη χρήση των AI εργαλείων στη δημιουργία τέχνης, την προστασία πνευματικών δικαιωμάτων και την ευθύνη των παρόχων τεχνολογίας απέναντι σε δημιουργούς.
