Η ελληνική σημαία χάνει έδαφος, καταγράφοντας μια σταθερή πτωτική πορεία, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ). Παρά τη σημαντική ανανέωση του ελληνόκτητου στόλου, η ελληνική σημαία σταδιακά αποχωρεί από την πρώτη θέση στις προτιμήσεις των εφοπλιστών, Έλληνες και ξένους, τόσο σε όρους χωρητικότητας όσο και σε αριθμό ποντοπόρων πλοίων.
Αντίο στις μεγάλες χωρητικότητες
Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, το 2024 καταγράφεται μείωση της τάξης του 3,5% στον αριθμό των πλοίων με ελληνική σημαία, ενώ η συνολική χωρητικότητα πέφτει κατά 3%. Ιδιαίτερα στην κατηγορία των πλοίων άνω των 30.000 κοχ, η ελληνική σημαία υποχώρησε από τα 392 πλοία τον Δεκέμβριο του 2023 σε 378 πλοία τον Δεκέμβριο του 2024. Η συνολική χωρητικότητα μειώθηκε επίσης από 33,2 εκατ. κοχ σε 32,2 εκατ. κοχ.
Μείωση στα φορτηγά και δεξαμενόπλοια
Αντίστοιχη εικόνα παρουσιάζεται και στον τομέα των φορτηγών πλοίων και των δεξαμενόπλοιων. Ο στόλος των φορτηγών πλοίων μειώθηκε από 357 πλοία το 2023 σε 353 το 2024, με αντίστοιχη πτώση της χωρητικότητας. Παρόμοια είναι η εικόνα και στα δεξαμενόπλοια, όπου καταγράφηκε μείωση 7 πλοίων και 450.000 κοχ σε χωρητικότητα.
Πτώση κάτω από το όριο των 500 πλοίων
Η μείωση αυτή είναι ενδεικτική της συνολικής τάσης της ελληνικής ναυτιλίας, καθώς ο αριθμός των πλοίων με ελληνική σημαία μειώθηκε το 2023 κάτω από το ψυχολογικό όριο των 500 πλοίων, σύμφωνα με έρευνα του Greek Shipping Cooperation Committee. Το ποσοστό του ελληνικού νηολογίου επί των ελληνόκτητων πλοίων, που ξεπερνούσε το 30% στις αρχές του 21ου αιώνα, έχει υποχωρήσει κατά 25% σε μια δεκαετία.
Η μείωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής σημαίας είναι εμφανής, καθώς πλέον κατρακυλά στη δεύτερη θέση στην Ευρώπη, πίσω από τη Μάλτα. Η Κύπρος, επιπλέον, καταγράφει εντυπωσιακή αύξηση στον αριθμό των πλοίων της. Στην παγκόσμια κατάταξη, η ελληνική σημαία είναι πλέον η τέταρτη επιλογή του ελληνικού εφοπλισμού, πίσω από τα νηολόγια της Λιβερίας, των Νήσων Μάρσαλ και της Μάλτας.
Αιτίες υποχώρησης της ελληνικής σημαίας
Οι αιτίες της πτώσης της ελληνικής σημαίας είναι ποικίλες και καταγράφονται κυρίως σε τέσσερις τομείς: γραφειοκρατικές και χρονοβόρες διαδικασίες, έλλειψη άμεσα διαθέσιμου πληρώματος, απουσία ψηφιοποίησης και καθυστερημένες αντιδράσεις στις ανάγκες των πλοίων.
Πρωτοβουλίες από το Υπουργείο Ναυτιλίας
Αντιμέτωπο με αυτήν την κατάσταση, το υπουργείο Ναυτιλίας καταβάλλει προσπάθειες για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού νηολογίου, επιδιώκοντας τη μείωση της γραφειοκρατίας και την προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού. Ωστόσο, οι προκλήσεις παραμένουν μεγάλες και η ανάκαμψη της ελληνικής σημαίας φαντάζει αβέβαιη, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα.
Η διαρκής υποχώρηση του ελληνικού νηολογίου αναδεικνύει την ανάγκη για πιο στοχευμένες και αποτελεσματικές πολιτικές. Αν δεν υπάρξουν άμεσες λύσεις σε θέματα γραφειοκρατίας και ψηφιοποίησης, η ελληνική σημαία θα συνεχίσει να χάνει το έδαφος της στον διεθνή ναυτιλιακό χάρτη.
