«Τρικλοποδιά» σε έναν από τους βασικότερους εξαγωγικούς κλάδους, αυτόν των ιχθυοκαλλιεργειών, εξακολουθεί να βάζει η ελληνική δημόσια διοίκηση, δέκα χρόνια μετά την οριστικοποίηση του ειδικού χωροταξικού πλαισίου για τις υδατοκαλλιέργειες. Αν και απομένει πλέον μόνο ένας χρόνος για τη λήξη του ειδικού πλαισίου χωροταξικού σχεδιασμού των υδατοκαλλιεργειών (ΕΠΧΣΑΑΥ), μόλις επτά από τις 23 υποβληθείσες αιτήσεις ίδρυσης ΠΟΑΥ (Περιοχή Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιέργειας) έχουν εγκριθεί.
Μάλιστα, αν και η έγκριση των ΠΟΑΥ θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί από το 2019 και να προχωρήσει στη συνέχεια η αξιολόγηση και αναθεώρηση του ειδικού χωροταξικού σχεδίου, έχει γίνει λιγότερο από το 1/3 όσων έπρεπε να υλοποιηθούν και απλώς κάθε χρόνο δίνεται και μια παράταση. Ας σημειωθεί εδώ ότι έπειτα από δύο άκαρπους διαγωνισμούς που έγιναν για την ανάδειξη της εταιρείας – συμβούλου που θα κάνει την αναθεώρηση, η διαδικασία έχει «παγώσει».
Υπενθυμίζεται ότι το ειδικό χωροταξικό πλαίσιο για τις υδατοκαλλιέργειες θεσπίστηκε μεν το 2011, αλλά οριστικοποιήθηκε το 2015, αφού προηγήθηκαν αρκετές προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Αρχικά προέβλεπε 25 ΠΟΑΥ (23 για ιχθυοκαλλιέργειες και 2 για μυδοκαλλιέργειες) και μέχρι τώρα έχουν εγκριθεί 7 για ιχθυοκαλλιέργειες (σε Κεφαλονιά, Οξειά, Χαλκιδική, Θεσπρωτία, Μέγαρα, Αιτωλοακαρνανία και τελευταία στην Εύβοια) και μία για μυδοκαλλιέργεια, ενώ σε δύο άλλες περιπτώσεις δεν πρόκειται τελικώς να υποβληθούν αιτήσεις για ΠΟΑΥ. Πέρα από το γεγονός ότι έτσι εμποδίζεται η λειτουργία και επομένως και ο έλεγχος των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον κλάδο σε οργανωμένες περιοχές –κατά το πρότυπο των βιομηχανικών περιοχών στη στεριά– υπάρχει κίνδυνος για την ακύρωση σημαντικών επενδύσεων. «Σε όλα τα business plan των εταιρειών του κλάδου υπάρχει πάντα ένας αστερίσκος σχετικά με την επιφύλαξη για την υλοποίηση των επενδύσεων, αστερίσκος που αφορά στην έγκριση ΠΟΑΥ», επισήμανε σε πρόσφατη δημοσιογραφική συνάντηση ο κ. Απόστολος Τουραλιάς, πρόεδρος της Ελληνικής Οργάνωσης Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ).
Η χρόνια καθυστέρηση στην έγκριση των ΠΟΑΥ δεν είναι το μοναδικό εμπόδιο, καθώς όπως τονίζουν οι άνθρωποι του κλάδου, για την ανανέωση της άδειας λειτουργίας μιας μονάδας απαιτείται έγκριση από 17 διαφορετικές υπηρεσίες, κάτι που μεταφράζεται σε σημαντική δαπάνη χρόνου και χρήματος.
Την ίδια ώρα, βεβαίως, ο κλάδος πρέπει να αντεπεξέλθει στις εγγενείς αδυναμίες του και στον έντονο ανταγωνισμό που δέχεται από την Τουρκία. Σε ό,τι αφορά την Avramar Greece, όλα δείχνουν ότι μέχρι το τέλος Οκτωβρίου θα κατατεθεί στο δικαστήριο η συμφωνίας εξυγίανσής της με μεταβίβαση στην Aqua Bridge, διαδικασία, βεβαίως, για την οποία θα απαιτηθεί αρκετός χρόνος ακόμη. Ο δεύτερος μεγαλύτερος «παίκτης», η Philosofish, η οποία επίσης αντιμετώπισε το προηγούμενο χρονικό διάστημα σημαντικά οικονομικά προβλήματα, βρίσκεται σε φάση ανάκαμψης, με τους προμηθευτές εκείνους που είχαν σταματήσει τον εφοδιασμό της να ξεκινούν εκ νέου συνεργασία μαζί της.
Το 2024, η παραγωγή τσιπούρας και λαβρακιού, που αποτελούν τα δύο κυριότερα είδη της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας, ανήλθε σε 114.500 τόνους (58.000 τόνοι τσιπούρας και 56.500 τόνοι λαβρακιού) συνολικής αξίας σχεδόν 721,7 εκατ. ευρώ, με το 82% της ποσότητας να πωλείται εκτός Ελλάδας. Φέτος, η παραγωγή αναμένεται να φτάσει περίπου στους 115.000 τόνους.
