Οι ευκαιρίες που δημιουργούνται από τον ευρωπαϊκό αναπροσανατολισμό στο «rearm Europe», την αύξηση των αμυντικών προϋπολογισμών και την ώθηση της ΕΕ προς την ανάπτυξη στρατηγικής αυτονομίας, έχουν μετατρέψει τον αμυντικό τομέα σε πόλο έλξης για την εγχώρια τεχνολογία.
Η συμμετοχή σε μεγάλα ευρωπαϊκά αμυντικά προγράμματα, η διεκδίκηση συμβολαίων στο πλαίσιο του Ελληνικού Αμυντικού Προγράμματος, αλλά και η ανάγκη για σύγχρονα πληροφοριακά και κυβερνο-συστήματα, ανοίγουν μια νέα αγορά για τις εταιρείες πληροφορικής, η οποία μέχρι πρότινος παρέμενε σχετικά ανεξερεύνητη. Ταυτόχρονα, η ανάγκη για φρέσκα κεφάλαια τις ωθεί σε κλάδους με κρατική χρηματοδότηση και δυνατότητα σταθερών εσόδων.
Υψηλόβαθμα στελέχη της αγοράς τονίζουν ότι η Ευρώπη μπαίνει σε φάση επανεξοπλισμού και αυτό δημιουργεί τεράστιες ευκαιρίες για τον κλάδο τεχνολογίας και πληροφορικής ιδίως στον τομέα των πληροφοριακών συστημάτων, της κυβερνοασφάλειας και των embedded εφαρμογών. Οι αμυντικές ανάγκες πλέον δεν είναι μόνο σε τανκς και μαχητικά, αλλά και σε λογισμικό, data analytics, AI εφαρμογές και προστασία υποδομών.
Πρόσφατα, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, ο CEO της Unisystems Γιάννης Λουμάκης τόνισε ότι λόγω του όγκου, της τεχνογνωσίας, των στρατηγικών διασυνδέσεων και του οικοσυστήματος που διαθέτει θα είναι ένας πολύ δυνατός «παίκτης» στο χώρο της Άμυνας. Παράλληλα, επιβεβαίωσε εμμέσως πλην σαφώς, ότι είναι ανοικτοί για συνεργασίες με την Intracom Defence και όχι μόνο.
«Η Άμυνα δεν είναι μόνο όπλα. Σαν στρατηγική, κινούμαστε σε 5 άξονες. Οι 2 είναι ερευνητικοί. Υπάρχουν κονδύλια που χρηματοδοτούν συμπράξεις ερευνητικών έργων στο χώρο της Άμυνας. Εμείς εμπλεκόμαστε και στο ΕΛΚΑΚ. Αυτό που κάνουμε είναι πληροφορική και όλα αυτά τα συστήματα περιλαμβάνουν και το κομμάτι του λογισμικού» είχε πει ο κ. Λουμάκης. Δείχνοντας σαφώς τον δρόμο προς τον «νέο» και προσοδοφόρο κλάδο της αμυντικής βιομηχανίας.
Η αγορά «ζητάει» πληροφορική
Η ανάγκη για τεχνολογικές λύσεις στον στρατιωτικό τομέα δεν περιορίζεται στα παραδοσιακά οπλικά συστήματα. Πληροφοριακά κέντρα διοίκησης, λογισμικά διαχείρισης επιχειρησιακών δεδομένων, πλατφόρμες επικοινωνιών, εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, αλλά και λύσεις κυβερνοασφάλειας αποτελούν πλέον αναπόσπαστα στοιχεία της σύγχρονης άμυνας.
Ήδη, εταιρείες όπως η Space Hellas, η οποία διαθέτει τεχνογνωσία σε λύσεις δικτύωσης και ασφάλειας πληροφοριών, έχουν δείξει ενεργό ενδιαφέρον για συμμετοχή σε έργα του ελληνικού αμυντικού πλέγματος. Όπως αναφέρεται στην χρηματοοικονομική έκθεση της εισηγμένης, μέσα στο 2025 βρίσκονται σε εξέλιξη 34 έργα, ευρωπαϊκά και εθνικά, συνολικού ποσού χρηματοδότησης για τη Space Hellas 15,55 εκατ. ευρώ, που χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας (European Defense Fund).
Πρόσφατα, ο πρόεδρος της Profile, Μπάμπης Στασινόπουλος, στην Γενική Συνέλευσης των μετόχων της εταιρείες, επεσήμανε ότι είναι ανοικτοί για την είσοδο στην αμυντική βιομηχανία, σημειώνοντας ότι η Ευρώπη έχει ξεκινήσει μια διαδικασία αυτονομίας σε διάφορους κλάδους, μεταξύ των οποίων και στην Άμυνα, και η Profile θα είναι εκεί για να εκμεταλλευτεί τους πόρους που θα διατεθούν.
Παράλληλα και η Netcompany-Intrasoft εξετάζει την είσοδό της και στον τομέα της Άμυνας, με τον CEO Αλέξανδρο Μάνο να αναφέρει τον περασμένο Δεκέμβριο, ότι υπάρχει τρομερή σύγκλιση της αμυντικής βιομηχανίας με την πληροφορική, σε επίπεδο Τεχνητής Νοημοσύνης, επεξεργασίας πληροφοριών, κυβερνοασφάλειας κλπ.
Έλλειψη προσωπικού – ζήτηση για εξειδίκευση
Η στροφή αυτή, ωστόσο, συνοδεύεται και από προκλήσεις. Η έλλειψη εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού αποτελεί ήδη εμπόδιο για πολλές εταιρείες.
Άνθρωποι της αγοράς διαρκώς αναφέρουν ότι υπάρχει ανάγκη για ανθρώπους με background τόσο σε τεχνολογία όσο και με κατανόηση στρατιωτικών προδιαγραφών. Προγραμματιστές, αναλυτές συστημάτων, ακόμη και data scientists που μπορούν να εργαστούν σε περιβάλλοντα με υψηλές απαιτήσεις ασφαλείας, βρίσκονται υψηλά στην ατζέντα.
Προς αυτή την κατεύθυνση, κάποιες εταιρείες επενδύουν ήδη σε εσωτερική κατάρτιση, ενώ άλλες αναζητούν συνεργασίες με πολυτεχνεία και ερευνητικά ιδρύματα. Οι προσλήψεις εντείνονται, ενώ για πρώτη φορά βλέπουμε ανακοινώσεις θέσεων εργασίας με αναφορές σε NATO projects ή classified έργα.
Το ελληνικό πρόγραμμα και το χρηματοδοτικό περιβάλλον
Η ενεργοποίηση του νέου Εθνικού Προγράμματος Αμυντικής Βιομηχανίας, ύψους περίπου 2 δισ. ευρώ, φέρνει στο προσκήνιο τις ελληνικές εταιρείες πληροφορικής που θέλουν να διεκδικήσουν ρόλο σε έργα ψηφιακού μετασχηματισμού των Ενόπλων Δυνάμεων. Παράλληλα, τα κονδύλια από το European Defence Fund δημιουργούν έναν χρηματοδοτικό «κουμπαρά» για έρευνα και ανάπτυξη τεχνολογιών διπλής χρήσης – στρατιωτικής και πολιτικής.
Μέχρι πρότινος ο κλάδος της πληροφορικής έβλεπε την άμυνα ως μια “κλειστή” αγορά. Πλέον είναι ξεκάθαρο πως η ΕΕ θέλει να χτίσει μια ευρωπαϊκή αμυντική τεχνολογική βάση, και σε αυτό θα έχουν ρόλο και οι μικρομεσαίες εταιρείες.