Τεράστιες είναι οι απώλειες για το ελληνικό εμπόριο από την ανεξέλεγκτη επέλαση των ασιατικών πλατφορμών, υπογράμμισε ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ (Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας) Σταύρος Καφούνης σε συνέντευξη Τύπου με θέμα «Ασιατικές πλατφόρμες Ηλεκτρονικού εμπορίου: Πώς θα αποτραπεί η «άλωση» της ευρωπαϊκής αγοράς;
Στην συνέντευξη Τύπου παρουσιάστηκαν τα επικαιροποιημένα στοιχεία μελέτης της ΕΣΕΕ για τις πολύπλευρες επιπτώσεις του άνισου ανταγωνισμού σε βάρος των ευρωπαϊκών και ελληνικών εμπορικών επιχειρήσεων και οι νέες παρεμβάσεις και ολοκληρωμένες προτάσεις της ΕΣΕΕ και της EuroCommerce ενόψει και του ECOFIN που θα γίνει την Παρασκευή 20/6/2025.
Μιλώντας με αριθμούς, η Ε.Ε. εισήγαγε το 2024 πάνω από 4,5 δισ. δέματα από την Κίνα, που αντιστοιχεί στο 91 % των εισαγωγών σε μικροδέματα (<150 €). Η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά σε αυτό το ρεύμα, με ρυθμό ανάπτυξης των πωλήσεων μέσω SHEIN & TEMU που αγγίζει το 17,6 % του ελληνικού ηλεκτρονικού εμπορίου.
Η αδυναμία είσπραξης ΦΠΑ και δασμών για μικρό πακέτο συνεπάγεται απώλεια κρατικών εσόδων, που σύμφωνα με Monte Carlo εκτιμώνται στα περίπου 56 εκ. € ετησίως μόνο για την Ελλάδα . Ο Σταύρος Καφούνης προειδοποιεί για κίνδυνο λουκέτων σε δεκάδες χιλιάδες ελληνικές επιχειρήσεις αν δεν υπάρξει άμεση παρέμβαση.
Ρυθμιστικό κενό & αθέμιτος ανταγωνισμός
Η ΕΕ επιβάλλει την ευθύνη προς τις πλατφόρμες για μη ασφαλή προϊόντα, ενώ ήδη έχει ξεκινήσει έρευνα σε βάρος SHEIN & TEMU από την Επιτροπή CPC. Επιπλέον, τα προϊόντα κινέζικης προέλευσης που κρίθηκαν επικίνδυνα αυξήθηκαν κατά 50 %, με τη μισή αύξηση να αποδίδεται σε κινεζικές πλατφόρμες .
Η χρήση παραπλανητικών πρακτικών, όπως:
- ψευδείς- τεχνητές εκπτώσεις (false pricing),
- χρονόμετρα αντίστροφης μέτρησης (fake urgency, π.χ. «μόνο για 2 ώρες ακόμα»),
- απουσία σαφούς πληροφόρησης στην παρουσίαση προϊόντων,
- δωροκάρτες και «παιχνίδια» ανταμοιβών (gamification)
επιβαρύνουν την εμπειρία και εμπιστοσύνη του καταναλωτή.
Ο Κωστής Μουσουρούλης, Επικεφαλής Διεθνών Σχέσεων ΕΣΕΕ, έδωσε ένα ξεκάθαρο μήνυμα:
«Δεν μπορεί η ευρωπαϊκή αγορά να λειτουργεί με δυο μέτρα και δυο σταθμά. Με κανόνες για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και ανεξέλεγκτα για τις ασιατικές πλατφόρμες [..] . Δεν είμαστε αντίθετοι με το χαμηλό κόστος αλλά με το κρυφό».
Όσον αφορά την ετήσια έκθεση του 2023 του συστήματος Safety Gate της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (πρώην RAPEX), και συγκεκριμένα από την παρουσίαση στον πίνακα EU Safety – SAFE GATE EU, εξήγησε:
«Έχει ξεκινήσει η έρευνα για την παραβίαση των κανονισμών. Tον Μάιο ξεκίνησε και κατά της SHEIN με την επιτροπή να ζητά να της κοινοποιηθούν εσωτερικά έγγραφα για την διαχείριση επικίνδυνων για την υγεία προϊόντων, ενώ έχουμε ειδοποίηση στην πλατφόρμα αυτή για ψεύτικες εκπτώσεις και χειραγώγηση καταναλωτών».
Οι παρεμβάσεις που προτείνει η ΕΣΕΕ
| Μέτρο | Περιγραφή |
|---|---|
| Κατάργηση de minimis έως 2026 | Απόρριψη εξαίρεσης 150 € με στόχο την απόδοση ΦΠΑ–δασμών και την ίση αντιμετώπιση μεταξύ ευρωπαϊκών & ασιατικών πλατφορμών. |
| Τέλος διαχείρισης + αυστηρό τελωνειακό έλεγχο | Συνέργια Δημόσιου–Ιδιωτικού με σαφή κρατική εποπτεία. |
| Ενημέρωση καταναλωτών | Στοχευμένες καμπάνιες για ενημέρωση σε θέματα ασφάλειας προϊόντων και θεσμικές ανισότητες. |
| Εφαρμογή ευρωπαϊκού/εθνικού κανονιστικού πλαισίου | Εφαρμογή DSA και ενίσχυση δικαιωμάτων καταναλωτών. |
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
- θα υποχρεώσει τις πλατφόρμες να αναλάβουν ευθύνη για επικίνδυνα προϊόντα,
- θα ελέγχει ηλεκτρονικά πριν την αποστολή προϊόντων μικρής αξίας,
- πρότεινε τέλος διαχείρισης για να καλυφθεί το διοικητικό κόστος των ελέγχων.
Οι περιορισμοί de minimis που πέρασαν στις ΗΠΑ (φτάνοντας ακόμη και στο 145 % δασμό) ανάγκασαν τις SHEIN & TEMU να αυξήσουν τιμές ή και να μετατοπίσουν δραστηριότητα στην Ευρώπη.
«Στόχος της Ε.Ε είναι να στηρίξει & συνενώσει όλα τα έθνη και να καταφέρει να θεσπιστούν τίμιοι κανονισμοί στις ασιατικές πλατφόρμες»
«Στόχος της Ε.Ε είναι να στηρίξει & συνενώσει όλα τα ευρωπαϊκά έθνη προκειμένου να θεσπιστούν τίμιοι κανονισμοί στις ασιατικές πλατφόρμες, οι οποίες θα τους τηρούνται απόλυτα. Αυτοί οι κανονισμοί και οι κανόνες διέπουν τις ελληνικές και ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Η κατάσταση είναι παρά πολύ κρίσιμη. Έχουμε παρά πολύ μεγάλη εισαγωγή προϊόντων τα οποία είναι ανασφαλή, δεν συμμορφώνονται με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς», τόνιζε η Christel Delberghe, Γενική Διευθύντρια EuroCommerce
«Κάτι άλλο για το οποίο συνεργαζόμαστε με την ΕΣΕΕ και αφορά τους περιορισμούς στην προμήθεια εντός εθνικού εδαφικού. Σίγουρα το κόστος ζωής είναι ακριβό, σίγουρα οι καταναλωτές προσπαθούν να εξοικονομήσουν χρήματα ιδίως στις καθημερινές τους αγορές, ωστόσο έχουμε έρθει σε επαφή και με τον έλληνα πρωθυπουργό και με αρκετούς έλληνες βουλευτές και στόχος είναι να ψηφιστεί μια νομοθετική πράξη, η οποία θα σταματήσει αυτό το καθεστώς του περιορισμού σε εθνικό έδαφος, όπου τα μεγάλα brands κατακερματίζουν την τοπική αγορά και διατηρούν, με αυτόν τον τρόπο, ψηλά τις τιμές υλικών αγαθών ώστε να μη μπορούν να είναι προσβάσιμες στους καταναλωτές», κατέληξε.
Τι μέλλει γενέσθαι
Για να αντιμετωπιστεί «η επέλαση των φθηνών εισαγόμενων δέματων», όπως δήλωσε η Delberghe, απαιτείται άμεση ενεργοποίηση των παραπάνω μέτρων. Αν δεν ληφθούν αποφασιστικά μέτρα, τα μικρομεσαία καταστήματα οδηγούνται σε κατάρρευση.
Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Σταύρος Καρούνης, κατέληξε τονίζοντας πως η κυβέρνηση οφείλει να δει τη μελέτη και τις προτάσεις της ΕΣΕΕ και σε συνεργασία με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες να καταργήσει το καθεστώς de minimis exception.
«Στη φάση που βρισκόμαστε σήμερα κινδυνεύουμε από λουκέτα. Η επέλαση είναι τρομακτική & θα επηρεάσει εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις – ελληνικές και ευρωπαϊκές- εάν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα», ανέφερε συγκεκριμένα.
