Δύο άνδρες στέκονται μπροστά από ένα διακριτικό περίπτερο στην έκθεση DEFEA. Είναι ο πρεσβευτής της Νότιας Κορέας και ο σύμβουλός του, οι οποίοι περιμένουν υπομονετικά να συνομιλήσουν με τον επικεφαλής μιας ελληνικής εταιρείας – όχι μιας γιγαντιαίας πολυεθνικής, αλλά μιας μικρομεσαίας επιχείρησης από την Αλεξανδρούπολη, που αναπτύσσει ηλεκτρονικά συστήματα για φρεγάτες.
Αυτή είναι μόνο μία από τις πολλές παρόμοιες σκηνές που εκτυλίχθηκαν σε μια από τις μεγαλύτερες αμυντικές εκθέσεις της Ευρώπης, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα από τις 6 έως τις 8 Μαΐου. Εκεί, πέρα από τους μεγάλους ομίλους με «βαριές» κατασκευές, ξεχώρισε ένας διόλου ευκαταφρόνητος αριθμός ελληνικών, συχνά νεοφυών, ιδιωτικών επιχειρήσεων που έχουν καταφέρει να εξασφαλίσουν συμβάσεις ακόμη και με ένοπλες δυνάμεις τρίτων χωρών.
Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, με το πρόγραμμα ReArm για τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης να ρίχνει στη μάχη 800 δισ. ευρώ και τα ελληνικά εξοπλιστικά προγράμματα αξίας 25 δισ. που ανακοινώθηκαν πρόσφατα, η αγορά της άμυνας και της ασφάλειας όπου δραστηριοποιούνται αυτές οι επιχειρήσεις βιώνει σήμερα το δικό της big bang. «Πολλές από αυτές θα μπορούσαν να πρωταγωνιστήσουν στην προσπάθεια να εξαχθούν συνέργειες ανάμεσα σε αμυντικά προγράμματα και δράσεις πολιτικής προστασίας», εξηγεί στην «Κ» κορυφαία κυβερνητική πηγή. Διαβλέποντας αυτή τη δυναμική, δεν είναι λίγα τα επενδυτικά κεφάλαια, τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, που έχουν τοποθετηθεί σε ορισμένες από αυτές τις ελληνικές εταιρείες.
Πλέον, η διεθνής αλλά και η εγχώρια επενδυτική κοινότητα αναζητούν τους επόμενους «νικητές». «Αν η χώρα μας κάνει ένα ουσιαστικό και σοβαρό άνοιγμα στην άμυνα, τότε θα μπορέσει να αποκτήσει μια ικανοποιητική βιομηχανική βάση», επισημαίνει ο Παναγιώτης Παπαδόπουλος. Ο ίδιος, από τη θέση του επί σειρά ετών εταίρου του Marathon VC, γνωρίζει από πρώτο χέρι το κυνήγι ταλέντου και καινοτομίας που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. «Αρχικά επενδύσαμε σε startups που ανέπτυσσαν προϊόντα διπλής χρήσης, σχεδιασμένα για πολιτική χρήση, αλλά με δυνατότητα αξιοποίησης και σε στρατιωτικά περιβάλλοντα», αναφέρει.
Sotiria Technology
Υποθαλάσσια επιτήρηση υποδομών

Με στόχο να φέρει την καινοτομία στον… βυθό, η Sotiria Technology έκανε τα πρώτα της βήματα τον Νοέμβριο του 2021. Μέσα από μια εξαιρετικά απαιτητική διαδικασία αξιολόγησης κατάφερε να επιλεγεί από το ΝΑΤΟ για να συμμετάσχει στο πρόγραμμα DIANA, μια διάκριση που την τοποθέτησε στο διεθνές ραντάρ της αμυντικής τεχνολογίας. Η ελληνική startup αναπτύσσει συστήματα για την υποθαλάσσια επιτήρηση κρίσιμων υποδομών, όπως για παράδειγμα λιμένες και ναυτικά σύνορα. «Η τεχνολογία μας μπορεί να εντοπίσει από ένα υποβρύχιο μέσω μαγνητικών αισθητήρων και ακουστικών που διαθέτουμε, μέχρι δύτες και μικρότερες αυτόνομες μονάδες», σημειώνει ο Αγγελος Τσερέκλας-Ζαφειράκης, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, η ομάδα της οποίας απαρτίζεται κυρίως από εξειδικευμένους μηχανικούς.
«Η Ελλάδα είναι ευρέως γνωστή για τη ναυτιλία της, ωστόσο λίγοι γνωρίζουν ότι διαθέτει έναν από τους μεγαλύτερους υποβρύχιους στόλους παγκοσμίως. Παρότι υπάρχει σημαντική τεχνογνωσία στη χώρα μας σε αυτόν τον τομέα, οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο παραμένουν περιορισμένες», αναφέρει χαρακτηριστικά. Αυτή τη στιγμή συνεργάζεται σε projects με εταιρείες όπως η Thales και η Naval Group, παρέχοντας το κομμάτι των υποθαλάσσιων αισθητήρων και του σχετικού λογισμικού, ενώ ο μελλοντικός σχεδιασμός της περιλαμβάνει την ενίσχυση της ομάδας της καθώς και των παραγωγικών δυνατοτήτων της.
Delian Alliance Industries
Ραντάρ, θερμικές κάμερες και πολεμικά jet ski

Από πύργους επιτήρησης εξοπλισμένους με θερμικές κάμερες και ραντάρ που ως άγρυπνοι φύλακες μπορούν να επιτηρούν 24 ώρες το 24ωρο θαλάσσια σύνορα και να εντοπίζουν απειλές, έως θαλάσσια jet ski τα οποία αναδύονται στην επιφάνεια της θάλασσας και με ταχύτητα 80 χλμ./ώρα μπορούν να εξουδετερώσουν εχθρικούς στόχους. Πρόκειται για ορισμένες από τις τεχνολογίες που διαθέτει στη φαρέτρα της η Delian Alliance Industries, εταιρεία την οποία ίδρυσαν Ελληνες που δούλεψαν σε μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας, όπως Apple, Palantir και Facebook. «Αυτό είναι ένα σκάφος “αυτοκτονικό”. Δεν έχουμε δει στην αγορά κάτι αντίστοιχο», εξηγεί ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος Δημήτριος Κώττας, καθώς κοιτάζουμε το νέο προϊόν που βρίσκεται σε περίοπτη θέση στο περίπτερο της εταιρείας στην DEFEA. «Αν και μέχρι τώρα είχαμε επικεντρωθεί στο κομμάτι της επιτήρησης, τα τελευταία δύο χρόνια θα εστιάσουμε στην αποτροπή», επισημαίνει.
Ηλεκτρικά μη επανδρωμένα ελικόπτερα
Από το Ξυλόκαστρο στις ακτοφυλακές της Νότιας Κορέας, στο αμερικανικό ναυτικό, αλλά και συντόμως στην Ινδία ταξιδεύουν τα ηλεκτρικά μη επανδρωμένα ελικόπτερα της Velos Rotors, ικανά να μεταφέρουν από ανθρώπινα όργανα για μεταμόσχευση μέχρι αισθητήρες Lidar για τη χαρτογράφηση μιας περιοχής, αλλά και μαγνητόμετρα για να εντοπιστούν νάρκες στο έδαφος. «Ξεκινάμε καινούργια συνεργασία με εταιρεία από την Ινδία, που προμηθεύει με drones κρατικές υπηρεσίες αλλά και τον στρατό στην Ινδία. Είδαν το μοντέλο V3 και εντυπωσιάστηκαν από τις επιδόσεις του», αποκαλύπτει ο συνιδρυτής Αρης Κολοκυθάς, καθώς εξηγεί τα βασικά χαρακτηριστικά του. «Το ελικόπτερο προσαρμόζεται σε πολλές χρήσεις. Δεν υπάρχουν πολλά παγκοσμίως, γιατί είναι δύσκολο να το κάνεις αξιόπιστο», αναφέρει. Ηδη η εταιρεία έχει πουλήσει 200 κομμάτια, ενώ στα σκαριά είναι και η ανάπτυξη ενός νέου μοντέλου που ανήκει στην κατηγορία των 50 κιλών και έχει διπλάσια ικανότητα φορτίου. «Εχει τέσσερις κινητήρες, είναι γενικώς αυτό που λέμε engineering marvel, έχει φοβερή μηχανολογία και όταν ετοιμαστεί και βγει στην αγορά, δεν θα υπάρχει παγκοσμίως κάτι παρόμοιο», σημειώνει.
Τα χανιώτικα drones στη Σουηδία
Από την παραγωγική μονάδα στα Χανιά της Κρήτης, όπου κατασκευάζονται τα drones της Altus, η εταιρεία των αδελφών Ζαχαρία και Μαρίας Σαρρή κατάφερε γρήγορα να περάσει τα ελληνικά σύνορα. Σήμερα τα drones της αποτελούν το «ιπτάμενο μάτι» για τη σουηδική αστυνομία, ενώ συγκαταλέγεται στους εταίρους οργανισμών όπως το NATO, ο Frontex, η EMSA, αλλά και οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις και η Ελληνική Αστυνομία. «Το ζητούμενο για ένα drone αποτελεί το να είναι αξιόπιστο, να διαθέτει μεγάλη αυτονομία πτήσης και να συνοδεύεται από άμεση τεχνική υποστήριξη σε περίπτωση βλάβης», εξηγεί στην «Κ» ο Νίκος Κιόρογλου, επικεφαλής Business Development and Solutions της Altus. Αν και τα συστήματά της μπορούν να αξιοποιηθούν και για πολιτικές εφαρμογές, όπως η επιθεώρηση βιομηχανικών εγκαταστάσεων, η εταιρεία έχει στραφεί στρατηγικά στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας, που πλέον αντιπροσωπεύει περίπου το 80% της δραστηριότητάς της.
iCOMAT
Με εργοστάσιο στην Αγγλία
Πιο ελαφριά αλλά και με μικρότερο κόστος εξαρτήματα και για τον κλάδο της άμυνας μπορεί να παραγάγει μέσω της τεχνολογίας της. Ο λόγος για την ελληνικού DNA iCOMAT, που ξεκίνησε από μια μικρή startup και εξελίχθηκε σε βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας με δικό της εργοστάσιο στο Μπρίστολ της Αγγλίας, έκτασης πάνω από 4.000 τ.μ. «Κλειδί» στην τεχνολογία της, όπως έχει εξηγήσει ο ιδρυτής Ευάγγελος Ζυμπελούδης, είναι τα σύνθετα υλικά και συγκεκριμένα τα ανθρακονήματα, που μπορούν να καταστήσουν κατασκευές (π.χ. φτερό αεροπλάνου) πιο ελαφριές σε σύγκριση με το αλουμίνιο ή το ατσάλι. Η εταιρεία έχει αναπτύξει ρομποτικά μηχανήματα που βοηθούν στην παραγωγή εξαρτημάτων από σύνθετα υλικά, όπως τα ανθρακονήματα. «Το εργοστάσιό μας στην Αγγλία είναι το μόνο που από την πρώτη ύλη μπορεί να παραγάγει τελικό προϊόν. Ουσιαστικά τα ρομποτικά μηχανήματα τα αξιοποιούμε για ιδία χρήση και πουλάμε το τελικό προϊόν», εξηγεί.
Prisma Electronics
Δορυφορικές τεχνολογίες
Με έδρα στην Αλεξανδρούπολη, η Prisma Electronics συμβάλλει στη διαμόρφωση της νέας γενιάς ευρωπαϊκών αμυντικών συστημάτων και δορυφορικών τεχνολογιών. Συμμετέχει σε σημαντικά ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως το European Patrol Corvette και το EuroHAPS, ενώ ανέπτυξε κρίσιμα ηλεκτρονικά συστήματα για τις φρεγάτες FDI της Naval Group. Παράλληλα, με το διαστημικό πρόγραμμα MICE-1, έναν ελληνικό νανοδορυφόρο που αναμένεται να εκτοξευθεί στα τέλη του 2025, η εταιρεία συμβάλλει στην ανάπτυξη λύσεων κρίσιμης επικοινωνίας για πλοία σε απομακρυσμένες ή πληγείσες περιοχές.
Hack The Box
Εκπαιδεύει τους «ηθικούς χάκερ»
Μέχρι και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού έχουν φθάσει οι καινοτομίες ελληνικών εταιρειών τεχνολογίας στην κυβερνοασφάλεια, με τη Ηack The Box, του Χάρη Πυλαρινού, να έχει ήδη τραβήξει το ενδιαφέρον του αμερικανικού στρατού. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2017, μετράει πάνω από 300 εργαζομένους και έχει αναπτύξει πλατφόρμα που εκπαιδεύει τους «ηθικούς χάκερ» του αύριο. Πρόκειται για πλατφόρμα μέσω της οποίας οι χρήστες μαθαίνουν να χακάρουν τα υπολογιστικά συστήματα, αναπτύσσοντας δεξιότητες για την αντιμετώπιση των κυβερνοεπιθέσεων. Ηδη σε αυτήν έχουν εγγραφεί περίπου 4 εκατομμύρια χρήστες.