Οι τιμές των τροφίμων στην Ελλάδα έχουν καταγράψει μια εντυπωσιακή αύξηση της τάξης του 28,5% την τελευταία τριετία, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του ΙΕΛΚΑ. Η αύξηση αυτή αντανακλά τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες που πλήττουν τα ελληνικά νοικοκυριά, που αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο πλήγμα σε σχέση με τους πολίτες άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Σύγκριση της Ελλάδας με την ΕΕ: Ποια είναι η εικόνα;
Η αύξηση των τιμών στην Ελλάδα τα τελευταία 15 χρόνια είναι σημαντικά χαμηλότερη από την ΕΕ. Από το 2008 έως το 2023, οι τιμές των τροφίμων στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 38,97%, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση η αύξηση ήταν της τάξης του 56,17%. Ωστόσο, η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφηκε τα τελευταία τρία χρόνια, με την Ελλάδα να σημειώνει αύξηση 28,5%, ποσοστό σχεδόν το ίδιο με τον μέσο όρο των 27 κρατών μελών της ΕΕ, ο οποίος φτάνει το 28,94%.
Αιτίες και επιπτώσεις για τα νοικοκυριά
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι, παρά την σχετική “ήπια” αύξηση των τιμών στην Ελλάδα, η οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών είναι πιο ευάλωτη λόγω της αργής αύξησης του διαθέσιμου εισοδήματος. Από το 2010 μέχρι το 2023, το διαθέσιμο εισόδημα στην Ελλάδα αυξήθηκε μόλις κατά 14,79%, φτάνοντας τα 19.520 ευρώ κατά κεφαλήν, ενώ στην ΕΕ η αύξηση ήταν κατά 46,29%, φτάνοντας τα 28.050 ευρώ. Έτσι, παρά την ανάλογη αύξηση των τιμών, οι Έλληνες πολίτες έχουν λιγότερη αγοραστική δύναμη, γεγονός που καθιστά τη ζωή πιο ακριβή και τις αυξήσεις πιο αισθητές για την καθημερινότητά τους.
Οι μεγάλες διαφορές στις κατηγορίες τροφίμων
Αναφορικά με τις επιμέρους κατηγορίες τροφίμων, η έρευνα δείχνει ότι οι αυξήσεις στην Ελλάδα είναι πιο ήπιες σε σχέση με την ΕΕ στις περισσότερες κατηγορίες. Στα αρτοποιήματα και δημητριακά, η Ελλάδα εμφάνισε αύξηση τιμών 54% μικρότερη από αυτή στην ΕΕ, ενώ στα φρούτα η διαφορά ήταν 45%. Αντίθετα, η κατηγορία των λιπών και ελαίων, κυρίως λόγω της αύξησης της τιμής του ελαιόλαδου, παρουσίασε μεγαλύτερες αυξήσεις στην Ελλάδα από ό,τι στην ΕΕ.
Άλλες κατηγορίες: Διαφορές και τάσεις
Εντυπωσιακή είναι και η διαφορά στην κατηγορία των ειδών προσωπικής φροντίδας και καθαριστικών. Στην Ελλάδα, καταγράφηκε μείωση στις τιμές των προϊόντων αυτών (-3,3%), ενώ στην ΕΕ οι τιμές αυξήθηκαν κατά 19,7%. Οι διαφορές συνεχίζουν να καταγράφονται και σε άλλες κατηγορίες, με την Ελλάδα να παρουσιάζει χαμηλότερους ρυθμούς αύξησης στις τιμές των προϊόντων για το σπίτι, όπως απορρυπαντικά και καθαριστικά, όπου η αύξηση στην Ελλάδα ήταν μόλις 7,7%, σε αντίθεση με το 35,9% στην ΕΕ.
Τι μας δείχνει η έρευνα;
Η έρευνα του ΙΕΛΚΑ καταδεικνύει μια εικόνα με σημαντικές διαφορές στην οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών της Ελλάδας σε σχέση με άλλες χώρες της ΕΕ. Οι χαμηλότεροι ρυθμοί αύξησης των τιμών στην Ελλάδα δεν αρκούν για να αντισταθμίσουν την μικρή αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος, με αποτέλεσμα τα ελληνικά νοικοκυριά να νιώθουν τις αυξήσεις πιο έντονα.
Συμπεράσματα και προοπτικές
Η έρευνα καταδεικνύει ότι η Ελλάδα θα πρέπει να εντείνει τις προσπάθειες για τη σύγκλιση των ρυθμών αύξησης εισοδημάτων με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Αν και οι τιμές των τροφίμων στην Ελλάδα αυξήθηκαν με χαμηλότερους ρυθμούς σε σχέση με την ΕΕ τα τελευταία 15 χρόνια, οι τελευταίες αυξήσεις και η υστέρηση των εισοδημάτων απαιτούν άμεση αντιμετώπιση για την ανακούφιση των νοικοκυριών.
