Παρά τη σημαντική άνοδο του ελληνικού Χρηματιστηρίου την τελευταία πενταετία, η πλειονότητα των Ελλήνων αποταμιευτών προτίμησε να διατηρήσει τα κεφάλαιά της σε τραπεζικές καταθέσεις και άλλες επενδύσεις σταθερού εισοδήματος, χάνοντας έτσι την ευκαιρία να επωφεληθεί από υψηλότερες αποδόσεις.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, από το 2019 έως το 2024, οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν κατά 33,65 δισ. ευρώ, παρά το γεγονός ότι τα επιτόκια παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα.
Η αύξηση των αμοιβαίων κεφαλαίων και των εντόκων γραμματίων
Πέρα από τις καταθέσεις, ένα σημαντικό μέρος των νέων κεφαλαίων κατευθύνθηκε σε αμοιβαία κεφάλαια, με συνολικές επενδύσεις ύψους 11,7 δισ. ευρώ από το 2020 έως το 2024. Η πλειονότητα αυτών των τοποθετήσεων αφορούσε ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια, κάτι που επιβεβαιώνει και η μεταβολή στη διάρθρωση του ενεργητικού τους:
- Τα ομολογιακά Α/Κ από 28% το 2022 έφτασαν το 52% το 2024.
- Τα μετοχικά Α/Κ υποχώρησαν από 15% σε 13%, παρά τη μεγάλη άνοδο των χρηματιστηριακών αγορών.
Παράλληλα, η αγορά εντόκων γραμματίων του Δημοσίου από ιδιώτες επενδυτές ενισχύθηκε μετά το καλοκαίρι του 2023, όταν επιτράπηκε η απευθείας συμμετοχή στις δημοπρασίες για ποσά έως 15.000 ευρώ.
Το ελληνικό χρηματιστήριο: Μια χαμένη ευκαιρία
Ενώ το Χρηματιστήριο Αθηνών κατέγραψε άνοδο άνω του 65% την τελευταία πενταετία, τα χρήματα που κατευθύνθηκαν εκεί από τα ελληνικά νοικοκυριά ήταν πολύ περιορισμένα.
Με την κεφαλαιοποίηση της αγοράς να υπερβαίνει πλέον τα 105 δισ. ευρώ, οι υπεραξίες της τελευταίας πενταετίας αφορούν κυρίως θεσμικούς επενδυτές και βασικούς μετόχους, ενώ οι μικροεπενδυτές είτε έμειναν εκτός αγοράς είτε μπήκαν καθυστερημένα, αποκομίζοντας χαμηλότερες αποδόσεις.
Επενδυτική συμπεριφορά και αποταμίευση
Με βάση τις εκτιμήσεις της αγοράς και μελετών όπως αυτή του ΙΟΒΕ, μόλις το 15% των ελληνικών νοικοκυριών καταφέρνει να αποταμιεύει συστηματικά, ενώ η συντριπτική πλειονότητα εξακολουθεί να προτιμά επενδυτικές επιλογές χαμηλού ρίσκου, αλλά και χαμηλής απόδοσης.
Η ελληνική αγορά προσέφερε σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες την τελευταία πενταετία, ωστόσο η συντηρητική στάση των αποταμιευτών είχε ως αποτέλεσμα να χαθούν σημαντικές υπεραξίες. Η διάθεση για μεγαλύτερη διαφοροποίηση στις τοποθετήσεις και η αναζήτηση εξισορροπημένων επενδυτικών επιλογών θα μπορούσαν να βελτιώσουν τις αποδόσεις και να ενισχύσουν την οικονομική σταθερότητα των νοικοκυριών.
