Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Science For You (SciFY), σε συνεργασία με το Κέντρο Παιδιού και Εφήβου και το ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», εγκαινιάζει το έργο «ΑμεΑ Πρωτοπόροι στην Τεχνητή Νοημοσύνη». Η πρωτοβουλία αυτή στοχεύει στην εκπαίδευση ατόμων με αναπηρία στη διαδικασία του annotation, ώστε να μπορούν να εργαστούν στην ανάπτυξη συστημάτων ΤΝ.
Το πρόγραμμα υλοποιείται με την υποστήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση και της Εταιρείας MYTILINEOS, ενώ εντάσσεται στο πλαίσιο της ευρύτερης προσπάθειας ένταξης ευάλωτων ομάδων στην αγορά εργασίας μέσω καινοτόμων λύσεων.
Η πρόκληση της απασχόλησης των ΑμεΑ και η τεχνητή νοημοσύνη
Τα άτομα με αναπηρία αντιμετωπίζουν διαχρονικά υψηλά ποσοστά ανεργίας, καθώς η ένταξή τους στην αγορά εργασίας παραμένει περιορισμένη. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας, το ποσοστό απασχόλησης των ατόμων με αναπηρία είναι σημαντικά χαμηλότερο σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, ενώ στην Ελλάδα το πρόβλημα είναι ακόμη πιο έντονο.
Όπως αναφέρει ο Δρ. Γιώργος Ιατρού, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας και επιστημονικός συντονιστής του Κέντρου Παιδιού και Εφήβου, «η εργασιακή ένταξη των ΑμεΑ αποτελεί ένα σύνθετο πρόβλημα, ειδικά όταν πρόκειται για άτομα με ψυχικές ή νοητικές δυσκολίες». Το έργο αυτό επιχειρεί να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση, προσφέροντας νέες επαγγελματικές δυνατότητες στον ταχέως αναπτυσσόμενο κλάδο της ΤΝ.
Τι είναι το annotation και γιατί αποτελεί ευκαιρία για τα ΑμεΑ
Η εκπαίδευση των περισσότερων συστημάτων ΤΝ βασίζεται στη διαδικασία του supervised learning, κατά την οποία οι αλγόριθμοι «μαθαίνουν» να αναγνωρίζουν και να κατηγοριοποιούν δεδομένα μέσω ανθρώπινης επισημείωσης (annotation).
Οι annotators καλούνται να «ετικετοποιήσουν» δεδομένα – είτε πρόκειται για εικόνες, κείμενα ή ήχους – ώστε να δημιουργηθούν αξιόπιστα μοντέλα μηχανικής μάθησης. Αυτή η εργασία είναι ιδιαίτερα κατάλληλη για συγκεκριμένες ομάδες ΑμεΑ, καθώς απαιτεί ακρίβεια, προσοχή στη λεπτομέρεια και συστηματική επανάληψη, στοιχεία που μπορούν να ταιριάζουν με τα δυνατά σημεία ατόμων με αυτισμό ή άλλες αναπηρίες.
Σύμφωνα με τον κ. Βασίλη Γιαννακόπουλο, Chief Marketing Officer της SciFY, «το annotation μπορεί να αποτελέσει ένα νέο πεδίο επαγγελματικής δραστηριότητας για τα ΑμεΑ, καθώς συνδυάζει τις ψηφιακές δεξιότητες με τη δυνατότητα εργασίας εξ αποστάσεως. Το εγχείρημα αυτό μας επιτρέπει να διερευνήσουμε νέες διαδρομές εργασιακής ένταξης σε έναν τομέα που εξελίσσεται ραγδαία».
Το πρόγραμμα στην πράξη: Εκπαίδευση και πιλοτική εφαρμογή
Το έργο «ΑμεΑ Πρωτοπόροι στην Τεχνητή Νοημοσύνη» περιλαμβάνει:
- Εκπαίδευση επαγγελματιών από φορείς υποστήριξης ΑμεΑ (Κέντρο Παιδιού και Εφήβου, Έγκαιρη Παρέμβαση, ΠΕΨΑΕΕ) στην Τεχνητή Νοημοσύνη.
- Κατάρτιση ΑμεΑ από εξειδικευμένους επαγγελματίες, με έμφαση στη διαδικασία του annotation.
- Πιλοτική υλοποίηση σε συνεργασία με το ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», όπου οι εκπαιδευόμενοι annotators θα εργαστούν σε πραγματικά δεδομένα.
- Αξιολόγηση και ανάλυση των αποτελεσμάτων, ώστε να διαμορφωθεί ένα βιώσιμο μοντέλο επαγγελματικής απασχόλησης για τα ΑμεΑ στον τομέα της ΤΝ.
Καινοτομία με κοινωνικό αντίκτυπο
Το συγκεκριμένο έργο αποτελεί ένα πρωτόγνωρο πείραμα σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς ερευνά τη δυνατότητα απασχόλησης ατόμων με αναπηρία σε ένα τεχνολογικά προηγμένο πεδίο.
Όπως υπογραμμίζει ο κ. Γιαννακόπουλος, «είναι καιρός να τολμήσουμε νέες, καινοτόμες προσεγγίσεις, αξιοποιώντας την τεχνολογία για να δημιουργήσουμε πραγματικές ευκαιρίες εργασίας. Η στήριξη από την MYTILINEOS και το Ίδρυμα Λάτση μάς δίνει τη δυνατότητα να εξελίξουμε αυτή την ιδέα και να τη μετατρέψουμε σε μια βιώσιμη πρακτική».
Η σύνδεση της Τεχνητής Νοημοσύνης με την εργασιακή ένταξη των ΑμεΑ ανοίγει νέους δρόμους τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για την κοινωνία. Σε έναν κόσμο όπου η τεχνολογία αλλάζει τις συνθήκες εργασίας, τέτοιες πρωτοβουλίες δείχνουν πως η καινοτομία μπορεί να είναι πραγματικά συμπεριληπτική.
