Διεύρυνση της «ψαλίδας» ανάμεσα στις μικρές και τις μεγάλες λιανεμπορικές επιχειρήσεις προκαλούν οι διαδοχικές κρίσεις με τελευταία την πληθωριστική κρίση διαρκείας. Από την ανάλυση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ στην οποία προχώρησε το Ινστιτούτο Εμπορίου και Υπηρεσιών της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΙΝΕΜΥ ΕΣΕΕ) αύξηση του τζίρου κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025 είχαν μόνο οι μεγάλες επιχειρήσεις του λιανεμπορίου –εξαιρουμένων σούπερ μάρκετ, πρατηρίων καυσίμων και οχημάτων– οι οποίες δεν είναι πάνω από 50 συνολικά.
Ετσι, μετά την οικονομική κρίση που προκάλεσε μαζικά «λουκέτα» στο λιανεμπόριο και την πανδημία που ευνόησε κυρίως τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις οι οποίες μπορούσαν να προσαρμοστούν γρήγορα στην αναγκαιότητα των ηλεκτρονικών πωλήσεων, η ακρίβεια φαίνεται να δίνει τη χαριστική βολή στις μικρές επιχειρήσεις του κλάδου. Το υψηλό λειτουργικό κόστος σε συνδυασμό με το γεγονός ότι αδυνατούν να είναι ανταγωνιστικές σε επίπεδο προσφορών και τιμών, αλλά και η περιορισμένη πρόσβαση στην τραπεζική χρηματοδότηση βρίσκονται πίσω από την εξέλιξη αυτή.
Ειδικότερα, ο ρυθμός ενίσχυσης των πωλήσεων στο λιανεμπόριο κατά το α΄ εξάμηνο του 2025 (1,4%) υπολείπεται του πληθωρισμού για το ίδιο διάστημα (2,5%), γεγονός που σημαίνει πως ο πραγματικός όγκος πωλήσεων (αποπληθωρισμένες πωλήσεις δηλαδή) είναι μειωμένος, συγκριτικά με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.
Με άλλα λόγια, ο κύκλος εργασιών στο λιανεμπόριο, εξαιρουμένων των πωλήσεων τροφίμων, οχημάτων και καυσίμων, μειώθηκε για το σύνολο των επιχειρήσεων, κατά 0,3% το πρώτο εξάμηνο του 2025 σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Σε όρους απόλυτων μεγεθών, η αύξηση του τζίρου ανέρχεται σε μόλις 171,1 εκατ. ευρώ, με τον κύκλο εργασιών να διαμορφώνεται το α΄ εξάμηνο του 2025 σε 12,46 δισ. ευρώ, από 12,29 δισ. το ίδιο χρονικό διάστημα πέρυσι.
Η παραπάνω ετήσια αύξηση μεταξύ των πρώτων εξαμήνων του 2025 και του 2024 συνιστά τη χαμηλότερη επίδοση των τελευταίων πέντε ετών. Αρνητικό πρόσημο, μάλιστα, στη μεταβολή των αποπληθωρισμένων πωλήσεων εμφανίζεται για πρώτη φορά από το 2020, οπότε το λιανεμπόριο –εκτός σούπερ μάρκετ βεβαίως– είχε δεχθεί ισχυρότατο πλήγμα λόγω του lockdown. Οπως, μάλιστα, επισημαίνει η ΕΣΕΕ, η εικόνα του λιανικού εμπορίου φέτος καθίσταται ακόμη πιο δυσχερής αν ληφθεί υπόψη ότι οι ταξιδιωτικές εισπράξεις κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025 παρουσίασαν ισχυρή άνοδο κατά 11%. Συνεπώς, ούτε οι θετικές εξελίξεις στον τουρισμό κατόρθωσαν να αντισταθμίσουν τις πιέσεις στην αγορά εξαιτίας της χαμηλότερης εγχώριας ζήτησης.
Η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική αναλόγως του μεγέθους των επιχειρήσεων. Ετσι, η ονομαστική αύξηση των πωλήσεων στις λίγες μεγάλες λιανεμπορικές επιχειρήσεις ήταν 9,2% κατά το α΄ εξάμηνο του 2025 σε σύγκριση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα και η πραγματική 7,3%.
Ο τζίρος για τις μεσαίες επιχειρήσεις παρέμεινε στην ουσία στάσιμος. Στις μικρές επιχειρήσεις καταγράφηκε μείωση 4% (ονομαστική) και 5,6% πραγματική, ενώ στις πολύ μικρές επιχειρήσεις η πραγματική μείωση των πωλήσεων ήταν 2,3%.
