Σε πλήρη ετοιμότητα για να υποδεχθεί και να διοχετεύσει στην Ευρώπη διπλάσιες ποσότητες αζερικού φυσικού αερίου ως βασικός κορμός του αγωγού TAP, βρίσκεται το ελληνικό σύστημα.
Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, ο ΔΕΣΦΑ ολοκλήρωσε τα έργα αναβάθμισης και ενίσχυσης του ελληνικού συστήματος (σταθμοί συμπίεσης στην Αμπελιά και στη Νέα Μεσημβρία στη Βόρεια Ελλάδα) και η ολομέλεια της ΡΑΑΕΥ αναμένεται να εγκρίνει σήμερα την πιστοποίησή τους, ανοίγοντας τον δρόμο για τον διπλασιασμό της δυναμικότητας του TAP από τα 10 δισ. κ.μ. αερίου ετησίως στα 20 δισ. κ.μ. Ο σχεδιασμός ενισχύει την ασφάλεια εφοδιασμού της Ελλάδας και της Ευρώπης στον δρόμο για το οριστικό τέλος των ροών ρωσικού αερίου το 2027 και παράλληλα τον ρόλο της χώρας ως διαμετακομιστικού κόμβου στην περιοχή. Ρόλος που έχει ήδη εδραιωθεί αξιοποιώντας τις εγκαταστάσεις LNG του τερματικού σταθμού της Ρεβυθούσας και του FSRU Aλεξανδρούπολης και αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω με τη λειτουργία του «Κάθετου Αξονα» μέσω του οποίου το LNG από τους δύο τερματικούς σταθμούς θα φτάνει μέχρι την Ουκρανία.
Τα στοιχεία που δημοσιοποίησε χθες ο ΔΕΣΦΑ για το 9μηνο του 2025 με τον υπερδιπλασιασμό των φορτίων LNG στη Ρεβυθούσα και την εκρηκτική αύξηση των εξαγωγών, είναι ενδεικτικά της δυναμικής μετεξέλιξης της χώρας ως κόμβου φυσικού αερίου. Οι εξαγωγές φυσικού αερίου εκτοξεύτηκαν στις 5,06 TWH από μόλις 0,66 TWH πέρυσι, καταγράφοντας αύξηση άνω του 667%.
Η Ρεβυθούσα, παρά τη διακοπή λειτουργίας για συντήρηση μεταξύ 22 Μαΐου και 11 Ιουνίου, υποδέχθηκε 36 δεξαμενόπλοια LNG από 17 το 2024. Οι ποσότητες που εκφορτώθηκαν ανήλθαν σε 22,41 TWH, σημειώνοντας αύξηση 81,6% και καλύπτοντας το 40% των συνολικών εισαγωγών φυσικού αερίου.
Αυξημένη κατά 7,66% ήταν στο 9μηνο η εγχώρια κατανάλωση φυσικού αερίου, αποτέλεσμα κυρίως της ενίσχυσης της χρήσης του καυσίμου για ηλεκτροπαραγωγή, η οποία καλύπτει το 71% της ζήτησης. Αντίθετα, οι βιομηχανίες και οι σταθμοί CNG κατέγραψαν μείωση σχεδόν κατά 17%, περιορίζοντας το μερίδιό τους στο 11%. Η συνολική ζήτηση φυσικού αερίου –συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγών– ανήλθε σε 56,36 TWH, καταγράφοντας αύξηση 16,66% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024.
Ο αγωγός TAP μεταφέρει φυσικό αέριο από το γιγαντιαίο κοίτασμα Shah Deniz II του αζερικού τμήματος της Κασπίας Θάλασσας προς την Ευρώπη.
Ο μήκους περίπου 877 χλμ. αγωγός συνδέεται με τον αγωγό Trans Anatolian Pipeline (TANAP) στους Κήπους στα ελληνοτουρκικά σύνορα και διασχίζει την Ελλάδα, την Αλβανία και την Αδριατική Θάλασσα, προτού εξέλθει στην ξηρά στη Νότια Ιταλία.
Ο TAP συνδέεται με τον Διασυνδετήριο Αγωγό Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB), ο οποίος ξεκίνησε την εμπορική του λειτουργία τον Οκτώβριο του 2022, παρέχοντας αέριο από την Κασπία στη Βουλγαρία. Ο αγωγός λειτουργεί από το 2020 με δυναμικότητα 10 δισ. κ.μ. αερίου ετησίως, εκ των οποίων ποσότητες 1 δισ. έχουν δεσμευτεί από την Ελλάδα και 1 δισ. από τη Βουλγαρία, με τις υπόλοιπες να κατευθύνονται στην Ιταλία και από εκεί στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης.
Από την έναρξη της λειτουργίας του το 2020 ο TAP, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε στις αρχές Σεπτεμβρίου η κοινοπραξία, έχει μεταφέρει στην Ευρώπη 50 δισ. κ.μ. αερίου. Περισσότερα από 41,7 δισ. κ.μ. αερίου παρέδωσε στην Ιταλία, 4,8 δισ. κ.μ. στην Ελλάδα και 3,2 δισ. κ.μ. στη Βουλγαρία.
Για να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη ζήτηση της Ευρώπης μετά την ενεργειακή κρίση του 2022, ο αγωγός λειτουργεί ήδη πάνω από την ονομαστική του δυναμικότητα των 10 δισ. κ.μ. Ο στόχος είναι να διπλασιασθεί η δυναμικότητα του αγωγού στα 20 δισ. κ.μ. αερίου ετησίως από το 2027.
Για να υλοποιηθεί το σχέδιο έχουν ήδη δρομολογηθεί επενδύσεις 40 δισ. δολ., ενώ προγραμματίζονται επιπλέον επενδύσεις 6,3-9,3 δισ. δολ. για αναβαθμίσεις.
Τα έργα στην Αμπελιά και στη Νέα Μεσημβρία που ολοκλήρωσε ο ΔΕΣΦΑ κρίθηκαν αναγκαία για την αμφίδρομη ροή φυσικού αερίου από το ελληνικό σύστημα στον TAP.
