Στην Αθήνα του 2025, οι βραχυχρόνιες έχουν μπει σε mode περιορισμών. Το ιστορικό κέντρο, το Παγκράτι, τα Εξάρχεια και γειτονιές του Νέου Κόσμου έχουν παγώσει για νέες εγγραφές ακινήτων στη βραχυχρόνια μίσθωση. Όποιος πρόλαβε πρόλαβε… με λίγα λόγια.
Η αλήθεια είναι ότι το τελευταίο διάστημα έχουν ανοίξει ανάλογες συζητήσεις για εφαρμογή των περιορισμών και σε άλλες περιοχές κυρίως τουριστικές χωρίς ωστόσο να υπάρχει ακόμη συγκεκριμένη πρόταση που να έχει πάρει βέβαια και το πράσινο φως από το Μέγαρο Μαξίμου.
Κι όμως, τα δεδομένα αποκαλύπτουν μια αντίφαση: μόλις 0,4% των κατοικιών χρησιμοποιείται αποκλειστικά για Airbnb, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών ενώ ακόμη και μετρώντας τα «δυνητικά» ακίνητα, το ποσοστό φτάνει στο 3%. Πανελλαδικά, λοιπόν, η επίδραση μοιάζει μικρή· τοπικά, όμως, στις γειτονιές που ζουν καθημερινά με βαλίτσες στους διαδρόμους, η αίσθηση είναι έντονη.
Εξωτερικό: Πιο σκληρές λύσεις
Στη Νέα Υόρκη, ο νόμος Local Law 18 εξαφάνισε το 80–90% των καταχωρίσεων Airbnb, χωρίς να ρίξει τα ενοίκια.Ανέβασε όμως τις τιμές ξενοδοχείων…Η Βαρκελώνη προχώρησε πιο μακριά: ανακοίνωσε ότι θα καταργήσει όλες τις άδειες τουριστικών διαμερισμάτων μέχρι το 2028. Στη Φλωρεντία, το ιστορικό κέντρο έκλεισε τις πόρτες σε νέες άδειες, ενώ σε Παρίσι και Άμστερνταμ θεσπίστηκαν αυστηρά όρια ημερών: 120 και 30 αντίστοιχα.
Οι μελέτες μιλούν καθαρά: στη Βαρκελώνη, τα Airbnb ανεβάζουν τα ενοίκια κατά 1,9%. Στο Βερολίνο, κάθε νέο «εμπορικό» Airbnb σε μια γειτονιά συνδέεται με αύξηση της τάξεων των 0,13–0,24 €/τ.μ. στα μισθώματα. Στις ΗΠΑ, μια αύξηση 1% στις λίστες των Airbnb ανεβάζει τα ενοίκια κατά 0,018% και τις τιμές ακινήτων ως 0,043%. Οι αριθμοί δείχνουν μικρά ποσοστά, αλλά στις γειτονιές η διαφορά το πιθανότερο είναι ορατή.
Η μάχη της κατοικίας
Οι πόλεις παλεύουν να κρατήσουν ισορροπία: δικαίωμα ιδιοκτήτη απέναντι στην ανάγκη του ενοικιαστή, τουρισμός απέναντι στην καθημερινή ζωή. Οι απαγορεύσεις δεν είναι πανάκεια, ούτε οι αριθμοί δίνουν πάντα ξεκάθαρη απάντηση.
Αυτό που διαφαίνεται, όμως, είναι ότι η βραχυχρόνια μίσθωση έχει μετατραπεί σε κρίσιμο παράγοντα για την πολιτική στέγασης. Από την Αθήνα μέχρι τη Βαρκελώνη και τη Νέα Υόρκη, οι αρχές αναζητούν μοντέλα ρύθμισης που να προστατεύουν τόσο την οικονομία του τουρισμού όσο και την πρόσβαση σε προσιτή κατοικία. Η επόμενη μέρα θα κριθεί από το αν οι κανόνες θα εφαρμοστούν με συνέπεια και αν οι πόλεις θα καταφέρουν να κρατήσουν τους μόνιμους κατοίκους τους μέσα στον χάρτη.
