Ήταν το 2011, όταν ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Barack Obama, ρώτησε τον CEO της Apple, Steve Jobs, τι θα χρειαζόταν για να μεταφέρει την παραγωγή του iPhone στις ΗΠΑ. Δεκατέσσερα χρόνια μετά, ο Donald Trump απευθύνει το ίδιο ερώτημα στον σημερινό CEO της εταιρείας, Tim Cook. Και αυτή τη φορά, πολύ πιο πιεστικά.
Ο Trump, που έχει κάνει την αναβίωση της αμερικανικής βιομηχανίας κεντρικό στόχο της προεδρίας του, απείλησε την Apple και άλλες εταιρείες smartphones με δασμούς 25% στα κινητά που κατασκευάζονται εκτός αμερικανικού εδάφους.
«Έχω ενημερώσει εδώ και καιρό τον Tim Cook της Apple ότι αναμένω πως τα iPhones τους που θα πωλούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής θα κατασκευάζονται και θα φτιάχνονται στις Ηνωμένες Πολιτείες, όχι στην Ινδία ή οπουδήποτε αλλού», έγραψε ο Trump στο Truth Social την περασμένη Παρασκευή. «Εάν δεν συμβεί αυτό, η Apple πρέπει να πληρώσει δασμούς τουλάχιστον 25% στις ΗΠΑ».
Οι δηλώσεις αυτές ήρθαν αφότου ο Cook ανακοίνωσε ότι τα περισσότερα από τα iPhones που θα πουλά η εταιρεία στις ΗΠΑ θα είναι κατασκευασμένα στην Ινδία, σε μία προσπάθεια να αποφύγει τους υψηλούς δασμούς στα «Made in China» προϊόντα.
Όμως, σύμφωνα με ειδικούς που μίλησαν στο CNN, η μεταφορά της παραγωγής του iPhone από χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία στις ΗΠΑ θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη έως αδύνατη. Το αποτέλεσμα θα είναι όχι μόνο ένα σημαντικά ακριβότερο, αλλά και ένα διαφορετικό προϊόν, αφού ένα τέτοιο εγχείρημα θα απαιτούσε ακόμα και σχεδιαστικές αλλαγές.
«Πολύ απλά, δεν δουλεύει, θεμελιωδώς», λέει στο CNN ο Dipanjan Chatterjee, αναλυτής της Forrester.
Η Κίνα έχει ήδη ένα τεράστιο σύστημα από εργοστάσια, σχεδιασμένα ειδικά για την συναρμολόγηση ηλεκτρονικών ειδών. Η Foxconn, με την οποία η Apple συνεργάζεται εδώ και χρόνια για την συναρμολόγηση του iPhone, απασχολεί έως και 900.000 άτομα στις περιόδους υψηλής ζήτησης. Οι εργαζόμενοι αυτοί ζουν σε κοιτώνες, κάτι που σημαίνει ότι η εταιρεία μπορεί να κάνει αλλαγές στην παραγωγή μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Την ίδια στιγμή, οι διαδικασίες παραγωγής είναι εξειδικευμένες για κάθε εξάρτημα, έχουν προκύψει έπειτα από πολλή δουλειά και δεν μπορούν εύκολα να επαναληφθούν αλλού.
Από την άλλη, είναι αμφίβολο εάν οι ΗΠΑ μπορούν να καλύψουν τις θέσεις εργασίας που θα άνοιγαν στα εργοστάσια σε μια τέτοια περίπτωση. Η μεταποίηση βρίσκεται σε πτώση στις ΗΠΑ και μόνο το 8% των Αμερικανών εργαζόμενων δουλεύει στον κλάδο, έναντι 26% που ήταν το αντίστοιχο ποσοστό το 1970.
Η αλήθεια είναι ότι πολλά έχουν αλλάξει από το 1970. H Carolyn Lee, διευθύντρια του Manufacturing Institute, εξηγεί ότι «η δουλειά έχει αλλάξει πάρα πολύ», καθώς οι θέσεις στη σύγχρονη μεταποίηση απαιτούν δεξιότητες όπως ο προγραμματισμός και τα data analytics.
Ο Cook έχει αναγνωρίσει ότι η αμερικανική αγορά εργασίας παρουσιάζει ένα κενό στις δεξιότητες που απαιτούνται για την παραγωγή του iPhone.
Μιλώντας σε μια εκδήλωση του περιοδικού Fortune το 2017, περιέγραψε την παραγωγή στην Κίνα σαν ένα συνδυασμό «τεχνικών» δεξιοτήτων, «εξελιγμένης ρομποτικής» και «του κόσμου της επιστήμης των υπολογιστών».
«Αυτή η διασταύρωση, η οποία είναι πολύ σπάνια να βρεθεί οπουδήποτε, αυτό το είδος δεξιότητας, είναι πολύ σημαντικό για την επιχείρησή μας λόγω της ακρίβειας και του επιπέδου ποιότητας που μας αρέσει», είπε.
Ο Mohit Kumar, διευθύνων σύμβουλος και ιδρυτής της εταιρείας κατασκευής έξυπνων δαχτυλιδιών Ultrahuman, είδε από πρώτο χέρι τι σημαίνει η μεταφορά της παραγωγής ενός τεχνολογικού προϊόντος από την Ινδία στις ΗΠΑ. Η Ultrahuman ξεκίνησε την παραγωγή της συσκευής της στο Τέξας τον Νοέμβριο, μετά από συνεργασία με τον κατασκευαστή ηλεκτρονικών ειδών SVtronics. Η εταιρεία μπόρεσε να αυτοματοποιήσει περισσότερες εργασίες για να αποφύγει το υψηλότερο κόστος εργασίας στις Ηνωμένες Πολιτείες και προσέλαβε εργαζόμενους που είχαν εκπαιδευτεί σε πολλαπλά βήματα της διαδικασίας, αντί για ένα μόνο από αυτά τα βήματα.
Τον Απρίλιο, ο Αμερικανός υπουργός Εμπορίου Howard Lutnick είχε πει στο CNBC ότι η Apple χρειάζεται «ρομποτικά χέρια» για να φτιάξει iPhones στις ΗΠΑ, με την ίδια κλίμακα και ακρίβεια που το κάνει στο εξωτερικό.
Πραγματικά, ο Patrick Moorhead, ιδρυτής και CEO της εταιρείας αναλύσεων Moor Insights & Strategy, πιστεύει ότι η Apple θα μπορούσε να μεταφέρει μέρος της παραγωγής του iPhone στις ΗΠΑ σε πέντε χρόνια, αλλά μόνο εφόσον αυτοματοποιήσει κάποιες διαδικασίες, για να καλύψει το κενό δεξιοτήτων που έχουν οι ΗΠΑ σε σχέση με την Κίνα και την Ινδία. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να αλλάξει και ο ίδιος ο σχεδιασμός του iPhone.
Ο Dan Ives της Wedbush Securities έχει υπολογίσει ότι η κατασκευή του iPhone στις ΗΠΑ θα τριπλασίαζε την τιμή του.
Σε κάθε περίπτωση, η Apple αντιμετωπίζει μια δύσκολη απόφαση, λέει ο Chatterjee της Forrester. «Επειδή ρεαλιστικά, δεν μπορεί -από οικονομικής άποψης- να φέρει την παραγωγή στις ΗΠΑ, αλλά ούτε είναι πραγματικά βιώσιμο σε αυτό το κλίμα να πει: “Όχι, δεν θα το κάνω αυτό”», εξηγεί. «Οπότε πρέπει να περπατήσει σε αυτή τη λεπτή γραμμή, σε αυτό το τεντωμένο σχοινί, για όσο περισσότερο μπορεί».
