Η εξαγορά του Instagram από το Facebook το 2012 έναντι 1 δισ. δολαρίων, μπορεί σήμερα να μοιάζει αναμενόμενη, όμως την εποχή εκείνη προκάλεσε έντονη αμφισβήτηση. Η εφαρμογή μετρούσε μόλις 13 υπαλλήλους, δεν είχε έσοδα, ενώ τα media της εποχής υπολόγιζαν ότι κάθε εργαζόμενος της εταιρείας κόστιζε… 77 εκατ. δολάρια.
Κι όμως, πίσω από αυτό το φαινομενικά «τολμηρό» deal κρύβεται μια καλά δομημένη στρατηγική, αλλά και μια πορεία που ξεκίνησε με μια εμφατική αποτυχία.
Η «γέννηση» του Instagram
Το Instagram είναι δημιούργημα του Kevin Systrom, απόφοιτου του Stanford και λάτρη της φωτογραφίας. Η ιδέα γεννήθηκε μέσα από ένα αποτυχημένο project: την εφαρμογή Burbn, η οποία παρείχε τη δυνατότητα geolocation, check-ins και διαμοιρασμού φωτογραφιών. Παρά την ισχυρή χρηματοδότηση από γνωστούς επενδυτές όπως ο Marc Andreessen, το Burbn δεν κατάφερε να ξεπεράσει τους 100 χρήστες.
Ο Systrom και ο συνιδρυτής του Mike Krieger αποφάσισαν να κάνουν ένα τολμηρό pivot: να διαγράψουν κάθε λειτουργία του app, κρατώντας μόνο το κομμάτι του photo sharing.
Η τελική ώθηση δόθηκε από τη Nicole, σύντροφο του Systrom, η οποία παρατήρησε ότι οι φωτογραφίες της δεν έδειχναν ωραίες επειδή δεν ήξερε να χρησιμοποιεί φίλτρα. Η παρατήρηση αυτή οδήγησε στη δημιουργία του πρώτου φίλτρου του Instagram, του X-Pro II, που έγινε σήμα κατατεθέν της εφαρμογής.
Η απόρριψη του Facebook και η δεύτερη ευκαιρία
Παραδόξως, ο Systrom είχε την ευκαιρία να ενταχθεί στο Facebook ήδη από το 2004, όταν ο Mark Zuckerberg του πρότεινε θέση με stock options. Παρά τις προτροπές, ο Systrom επέλεξε να συνεχίσει τις σπουδές του στο Stanford – μια απόφαση που δήλωσε εκ των υστέρων ότι θα αναθεωρούσε.
Ωστόσο, το μονοπάτι τον οδήγησε ξανά στο Facebook, αλλά αυτή τη φορά ως ιδρυτής μιας από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες social εφαρμογές παγκοσμίως.
Το deal του δισεκατομμυρίου
Μέσα σε μόλις δύο χρόνια, το Instagram κατάφερε να απογειωθεί και να αποκτήσει εκατομμύρια χρήστες, χωρίς καν να έχει έσοδα. Το 2012, ο Zuckerberg ανακοίνωσε την εξαγορά του για 1 δισ. δολάρια σε μετοχές και μετρητά – ένα από τα σημαντικότερα τεχνολογικά deals της δεκαετίας.
Για τους ιδρυτές, το deal ήταν η αρχή μιας νέας πραγματικότητας. Όπως έχει δηλώσει ο Mike Krieger, το πρώτο πράγμα που έκανε όταν έγινε πολυεκατομμυριούχος ήταν να φάει ένα burger. «Ήθελα να νιώσω κάτι φυσιολογικό μετά από τόση ένταση», είχε πει χαρακτηριστικά.
Ο ίδιος ο Systrom έχει αναφέρει ότι τα χρήματα δεν είναι αυτοσκοπός: «Μπορούν να βοηθήσουν, αλλά δεν σε κάνουν ευτυχισμένο. Δεν σου λύνουν προβλήματα υγείας».
Η εξαγορά του Instagram αποδείχθηκε στρατηγικής σημασίας για τη μετέπειτα κυριαρχία του Facebook (νυν Meta) στον χώρο των social media. Η πλατφόρμα απέκτησε πρόσβαση σε ένα νεανικό κοινό, ενίσχυσε τη θέση της απέναντι στο Twitter και στο Snapchat και δημιούργησε νέα πρότυπα περιεχομένου – με τις ιστορίες, τα reels και το influence economy να αποτελούν εξέλιξη του αρχικού προϊόντος.
Η κεφαλαιοποίηση της Meta πλέον ξεπερνά το 1,3 τρισ. δολάρια, με το Instagram να αποτελεί πυλώνα της πλατφόρμας.
Η ιστορία του Instagram αποδεικνύει ότι η αποτυχία μπορεί να είναι ο θεμέλιος λίθος της επιτυχίας. Μέσα από στρατηγικές αποφάσεις, επιμονή και την ικανότητα να εντοπίζεις τι έχει πραγματική αξία για τον χρήστη, ο Kevin Systrom και ο Mike Krieger κατάφεραν να δημιουργήσουν μία από τις πιο επιδραστικές εφαρμογές της εποχής μας.