Κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης και των μνημονιακών προγραμμάτων, οι ελληνικές τράπεζες αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν από μη τραπεζικές δραστηριότητες, περιλαμβανομένων των ασφαλιστικών εταιρειών που κατείχαν. Οι πωλήσεις αυτές επιβλήθηκαν από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς ως μέρος της αναδιάρθρωσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος και της προσπάθειας ενίσχυσης της τραπεζικής σταθερότητας.
Μεταξύ 2012 και 2015, στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής:
- Η Εθνική Τράπεζα πούλησε την Εθνική Ασφαλιστική στο CVC.
- Η Τράπεζα Πειραιώς πούλησε την Αγροτική Ασφαλιστική στην Ergo.
- Η Alpha Ασφαλιστική πέρασε στον έλεγχο της ΑΧΑ.
- Η Eurobank παραχώρησε την πλειοψηφία των μετοχών της Eurolife στη Fairfax.
Το αποτέλεσμα ήταν η αναδιαμόρφωση του ασφαλιστικού τοπίου με την είσοδο μεγάλων διεθνών ασφαλιστικών ομίλων, όπως η Allianz και η NN, στην ελληνική αγορά.
Το νέο εποπτικό πλαίσιο ανοίγει τον δρόμο για την επιστροφή των τραπεζών
Η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου και η δυνατότητα δημιουργίας χρηματοοικονομικών ομίλων (Financial Conglomerates – Fi.Co) επιτρέπουν πλέον στις τράπεζες να εξαγοράζουν ασφαλιστικές εταιρείες χωρίς να επιβαρύνονται υπέρμετρα σε όρους κεφαλαιακής επάρκειας.
Βάσει του νέου μοντέλου, οι τράπεζες μπορούν:
- Να ενσωματώνουν τα στοιχεία ενεργητικού των ασφαλιστικών εταιρειών τους στο συνολικό σταθμισμένο ενεργητικό τους.
- Να μειώνουν τον αρνητικό αντίκτυπο στις κεφαλαιακές απαιτήσεις.
- Να δημιουργούν συνέργειες μεταξύ τραπεζικών και ασφαλιστικών υπηρεσιών.
Αυτό καθιστά τις ασφαλιστικές εταιρείες ελκυστικές επενδύσεις για τις τράπεζες, οι οποίες αναζητούν τρόπους διαφοροποίησης των εσόδων τους και ενίσχυσης της σχέσης με τους πελάτες τους.
Το bancassurance και το cross-selling ως μοχλοί ανάπτυξης
Οι τράπεζες βλέπουν στον ασφαλιστικό τομέα μια στρατηγική ευκαιρία για αύξηση των εσόδων τους μέσω του bancassurance και του cross-selling.
- Bancassurance: Η πώληση ασφαλιστικών προϊόντων μέσω του τραπεζικού δικτύου αποτελεί ένα δοκιμασμένο επιχειρηματικό μοντέλο στην Ευρώπη, που προσφέρει υψηλά περιθώρια κέρδους. Οι τράπεζες αξιοποιούν την υφιστάμενη πελατειακή τους βάση για την προώθηση ασφαλιστικών υπηρεσιών, προσφέροντας ολοκληρωμένα χρηματοοικονομικά πακέτα.
- Cross-selling: Η δυνατότητα διασταυρούμενων πωλήσεων ασφαλιστικών και τραπεζικών προϊόντων (π.χ. συνδυασμός δανείου και ασφάλειας κατοικίας ή συνταξιοδοτικών προγραμμάτων με επενδυτικά προϊόντα) επιτρέπει την αύξηση της αξίας του πελάτη και τη βελτίωση της πιστότητάς του προς την τράπεζα.
Η αξιοποίηση αυτών των εργαλείων δίνει στις τράπεζες ένα νέο πεδίο δραστηριότητας, αυξάνοντας τα έσοδα από προμήθειες και διαφοροποιώντας τις πηγές κερδοφορίας τους, σε μια εποχή που τα επιτόκια και οι κλασικές τραπεζικές δραστηριότητες δεν επαρκούν για την εξασφάλιση υψηλών αποδόσεων.
Το deal της Τράπεζας Πειραιώς και οι μελλοντικές κινήσεις
Η πρόσφατη εξαγορά του 90,01% της Εθνικής Ασφαλιστικής από την Τράπεζα Πειραιώς, έναντι 540 εκατ. ευρώ, σηματοδοτεί τη δυναμική επιστροφή του τραπεζικού κλάδου στις ασφαλιστικές δραστηριότητες. Η κίνηση αυτή επιτρέπει στην Πειραιώς να:
- Ενισχύσει τα έσοδά της από προμήθειες ασφαλιστικών προϊόντων.
- Διαφοροποιήσει τις πηγές κερδοφορίας της πέρα από τα δάνεια και τις καταθέσεις.
- Δημιουργήσει ένα ολοκληρωμένο πακέτο χρηματοοικονομικών υπηρεσιών για τους πελάτες της.
Παράλληλα, η τράπεζα φέρεται να διατηρεί δικαίωμα εξαγοράς και του υπόλοιπου 9,99% από την Εθνική Τράπεζα, γεγονός που δείχνει τη μακροπρόθεσμη στρατηγική της.
Πηγές της αγοράς αναφέρουν ότι και άλλες συστημικές τράπεζες εξετάζουν παρόμοιες κινήσεις, προκειμένου να αποκτήσουν παρουσία στον ασφαλιστικό τομέα.
Οι ελληνικές τράπεζες αναζητούν νέες ευκαιρίες διαφοροποίησης
Το ενδιαφέρον των τραπεζών για τον ασφαλιστικό κλάδο εντάσσεται στη γενικότερη τάση διαφοροποίησης των εσόδων τους. Με δεδομένες τις αυξανόμενες προκλήσεις στον τραπεζικό τομέα, όπως:
- Η μείωση των περιθωρίων κέρδους από τα επιτόκια.
- Οι αυξημένες κεφαλαιακές απαιτήσεις από τους ευρωπαϊκούς εποπτικούς μηχανισμούς.
- Η ανάγκη προσφοράς ολοκληρωμένων χρηματοοικονομικών υπηρεσιών στους πελάτες.
Οι τράπεζες βλέπουν στην ασφάλιση μια ασφαλή και αποδοτική στρατηγική επιλογή.
Η εξαγορά της Εθνικής Ασφαλιστικής από την Πειραιώς είναι πιθανό να λειτουργήσει ως καταλύτης για αντίστοιχες κινήσεις από τις υπόλοιπες μεγάλες τράπεζες, οδηγώντας σε έναν νέο κύκλο αναδιαμόρφωσης του ασφαλιστικού τοπίου στην Ελλάδα.
