Η Ελλάδα εισέρχεται δυναμικά στην κούρσα της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ), αξιοποιώντας τρία ισχυρά πλεονεκτήματα: το υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό, την ανάπτυξη του υπερυπολογιστή «Δαίδαλος» και τη συμμετοχή της στο ευρωπαϊκό AI Factory. Η στρατηγική αυτή την τοποθετεί όχι ως θεατή αλλά ως διαμορφωτή των εξελίξεων στον τομέα.
Όπως επισήμανε ο Γιάννης Μαστρογεωργίου, Ειδικός Γραμματέας Foresight και Συντονιστής της Συμβουλευτικής Επιτροπής για την ΤΝ, η Ελλάδα δεν είναι η «Silicon Valley της Ευρώπης», όμως έχει εκπονήσει μια ολοκληρωμένη μελέτη για την ανάπτυξη της ΤΝ. Παράλληλα, αποτελεί μία από τις επτά πρώτες χώρες που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία AI Factory, ενισχύοντας τη θέση της στον ευρωπαϊκό τεχνολογικό χάρτη.
Ανθρώπινο δυναμικό αιχμής
Η μεγαλύτερη επένδυση της Ελλάδας στη νέα τεχνολογική εποχή είναι το ανθρώπινο κεφάλαιο. Η χώρα διαθέτει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά επιστημόνων στην ΤΝ πανευρωπαϊκά, με το 11% των κορυφαίων ερευνητών στον χώρο να είναι Έλληνες. Οι εξειδικευμένοι ακαδημαϊκοί και επαγγελματίες της χώρας πρωταγωνιστούν στη δημιουργία καινοτόμων αλγορίθμων, διαμορφώνοντας το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης τόσο σε τεχνικό όσο και σε θεωρητικό επίπεδο.
Η σημασία της δια βίου μάθησης υπογραμμίζεται ως κρίσιμη προϋπόθεση για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας. Σύμφωνα με τον κ. Μαστρογεωργίου, δεν μπορεί πλέον να υφίσταται η νοοτροπία του «ολοκλήρωσα τις σπουδές μου», καθώς η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας απαιτεί συνεχή εκπαίδευση και προσαρμογή.
Ο υπερυπολογιστής «Δαίδαλος» και η υπερυπολογιστική ισχύς
Το δεύτερο κρίσιμο πλεονέκτημα είναι η επένδυση της χώρας στην υπερυπολογιστική υποδομή. Ο υπερυπολογιστής «Δαίδαλος» αναμένεται να αυξήσει κατακόρυφα τη δυνατότητα επεξεργασίας δεδομένων, επιτρέποντας στην Ελλάδα να συμμετέχει σε προηγμένα ερευνητικά προγράμματα και να φιλοξενεί έργα αιχμής.
Η ανάγκη για αυξημένη υπολογιστική ισχύ καθίσταται επιτακτική, καθώς η παραγωγή δεδομένων παγκοσμίως αναμένεται να φτάσει τα 175 zetabytes το 2025. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος, αν κάποιος προσπαθούσε να κατεβάσει όλα αυτά τα δεδομένα με ταχύτητα 1 Gbps, θα χρειαζόταν περίπου 64.000 χρόνια.
Συμμετοχή στο AI Factory και ευρωπαϊκές συνεργασίες
Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις πρώτες χώρες που θα φιλοξενήσουν τα εργοστάσια τεχνητής νοημοσύνης (AI Factories), τα οποία δημιουργούν ένα οικοσύστημα όπου συνεργάζονται η ακαδημαϊκή κοινότητα, οι επιχειρήσεις και ο δημόσιος τομέας. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που επιτρέπει την ταχύτερη ανάπτυξη καινοτομιών και την εφαρμογή τους στην πράξη.
Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, καθηγητής στο MIT και επικεφαλής της Συμβουλευτικής Επιτροπής για την ΤΝ στην Ελλάδα, τονίζει πως η χώρα διαθέτει το επιστημονικό δυναμικό για να αναπτύξει ανταγωνιστικούς αλγορίθμους. Ωστόσο, επισημαίνει πως απαιτούνται στοχευμένες επενδύσεις ώστε η Ελλάδα να αποκτήσει θέση στο «Champions League» της τεχνητής νοημοσύνης.
Ο αντίκτυπος της τεχνητής νοημοσύνης και οι προκλήσεις
Η τεχνητή νοημοσύνη αναμένεται να φέρει έναν τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό μετασχηματισμό, αλλά ταυτόχρονα εγείρει σημαντικά ερωτήματα. Η πιθανότητα ανάπτυξης Artificial General Intelligence (AGI) μέσα στην επόμενη δεκαετία προκαλεί έντονες συζητήσεις για το εάν η ανθρωπότητα χρειάζεται πραγματικά μια τέτοια τεχνολογία και πώς θα τη διαχειριστεί.
Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο κ. Μαστρογεωργίου, η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί ένα «κοσμολογικό σοκ» αντίστοιχο με τις ανακαλύψεις του Κοπέρνικου, του Δαρβίνου και του Φρόιντ. Η βασική πρόκληση για τις κοινωνίες είναι να βρουν τρόπους ώστε η νέα τεχνολογία να αξιοποιηθεί προς όφελος της ανθρωπότητας, διατηρώντας πάντα το ανθρώπινο στοιχείο στο επίκεντρο.
Η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στη νέα εποχή της τεχνητής νοημοσύνης. Με επενδύσεις στην εκπαίδευση, την υπερυπολογιστική ισχύ και τη διεθνή συνεργασία, μπορεί να διαμορφώσει ένα ισχυρό οικοσύστημα καινοτομίας. Η πρόκληση είναι μεγάλη, αλλά τα εχέγγυα για επιτυχία είναι ισχυρά.
