Οι Έλληνες καταναλωτές προσαρμόζουν ριζικά τις αγοραστικές τους συνήθειες καθώς η πληθωριστική και ενεργειακή κρίση συνεχίζει να επηρεάζει τα οικονομικά τους.
Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, η οποία βασίστηκε σε δείγμα 1.355 καταναλωτών, παρατηρείται σαφής τάση περιορισμού των αγορών στα απολύτως απαραίτητα και αυξημένη στροφή στα προϊόντα χαμηλού κόστους.
Τα νοικοκυριά περιορίζουν τις δαπάνες τους σε βασικά είδη διατροφής και προϊόντα καθημερινής ανάγκης. Ιδιαίτερα μειωμένη είναι η κατανάλωση:
- Κρέατος
- Έτοιμου φαγητού (delivery)
- Αλκοολούχων ποτών
- Αναψυκτικών και χυμών
- Συσκευασμένων τροφίμων
- Απορρυπαντικών και καθαριστικών
- Γαλακτοκομικών
- Ψωμιού
Στροφή στα ελληνικά και φθηνότερα προϊόντα
Η έρευνα καταγράφει έντονη προτίμηση στα ελληνικά προϊόντα, καθώς το 81,5% των καταναλωτών δηλώνει ότι τα επιλέγει όταν υπάρχουν διαθέσιμες εναλλακτικές. Η στήριξη της εγχώριας παραγωγής αποτελεί κίνητρο για το 92,2% των ερωτηθέντων, ενώ το 80% θεωρεί ότι έτσι συμβάλλει στη μείωση της ανεργίας.
Παράλληλα, αυξάνεται η κατανάλωση προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, με το μερίδιό τους να υπερβαίνει το 30% των συνολικών αγορών. Οι προσφορές και η χαμηλότερη τιμή εξακολουθούν να αποτελούν τους κύριους παράγοντες επιλογής.
Ποιος ευθύνεται για τις ανατιμήσεις;
Η πλειονότητα των καταναλωτών αποδίδει τις υψηλές τιμές στις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες (68%), ακολουθούμενες από τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ (25%). Αντίθετα, μικρότερο ποσοστό θεωρεί υπεύθυνες τις ελληνικές βιομηχανίες (6%) και τα μικρά καταστήματα (1%).
Η ακρίβεια έχει οδηγήσει σε πιο στρατηγικές αγοραστικές αποφάσεις:
- 92,4% των καταναλωτών προαποφασίζουν τι θα αγοράσουν
- 43,5% έχουν επιλέξει μάρκα πριν μπουν στο κατάστημα
- 56,5% συγκρίνουν και αποφασίζουν επιτόπου
- 70% ψωνίζουν από περισσότερα από ένα σούπερ μάρκετ
- 90,6% επιλέγουν μέχρι τρία διαφορετικά καταστήματα
Το καλάθι του νοικοκυριού και η ιδιωτική ετικέτα
Το 43% των καταναλωτών αγοράζει προϊόντα που περιλαμβάνονται στο «καλάθι του νοικοκυριού», ενώ το 35% το θεωρεί χρήσιμο μέτρο. Παράλληλα, τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας συνεχίζουν να κερδίζουν έδαφος, ξεπερνώντας το 30% των συνολικών αγορών.
Πόσα ξοδεύουν οι Έλληνες στο σούπερ μάρκετ;
Η μέση μηνιαία δαπάνη διαμορφώνεται στα 334 ευρώ, με το 75% των νοικοκυριών να δαπανά έως 400 ευρώ τον μήνα. Η συχνότητα επισκέψεων στα σούπερ μάρκετ φτάνει κατά μέσο όρο τις 6,3 φορές τον μήνα, με τους περισσότερους να ψωνίζουν τέσσερις φορές μηνιαίως.
Οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν τις πληθωριστικές πιέσεις με στρατηγικές επιλογές: περιορισμό αγορών, έμφαση στις προσφορές, προτίμηση σε ελληνικά προϊόντα και αύξηση της κατανάλωσης ιδιωτικής ετικέτας. Η νέα αγοραστική πραγματικότητα επιτάσσει ορθολογικές αποφάσεις και προσεκτική διαχείριση των οικονομικών πόρων.