Νέα δεδομένα για την ελληνική αγορά ακινήτων προέκυψαν από την έρευνα της Kapa Research για λογαριασμό της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), η οποία παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Ομοσπονδίας στις 25 Ιανουαρίου 2025. Η έρευνα, που διεξήχθη μεταξύ 17-21 Ιανουαρίου σε δείγμα 1.070 ατόμων, φέρνει στο φως σημαντικά ευρήματα για τη στεγαστική κρίση, τη φορολογική επιβάρυνση και τις ανάγκες της αγοράς.
Καθυστέρηση ενοικίων: Πτώση σε σχέση με το 2014
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα είναι η μείωση της καθυστέρησης στην αποπληρωμή ενοικίων. Σύμφωνα με την έρευνα:
- Το 21% των ενοικιαστών διαμερισμάτων καθυστερεί την πληρωμή.
- Το αντίστοιχο ποσοστό είναι 28% για τις μονοκατοικίες και 31% για επαγγελματικούς χώρους.
Παρότι αυτά τα ποσοστά δεν είναι αμελητέα, σημειώνεται σημαντική πτώση συγκριτικά με το 2014, όταν το 51% των ενοικιαστών καθυστερούσε τις πληρωμές λόγω της οικονομικής κρίσης.
Μόλις το 36% των ιδιοκτητών διαμερισμάτων έχει αυξήσει τα ενοίκια την τελευταία τριετία, ενώ το 62% κράτησε τις τιμές σταθερές. Από αυτούς που αύξησαν τις τιμές:
- Το 86% προχώρησε σε αυξήσεις έως 20%.
- Μόνο το 12% αύξησε τις τιμές από 20% έως 50%.
Η φορολογία «βαρίδι» για τους ιδιοκτήτες
Η υπερβολική φορολογική επιβάρυνση παραμένει ένας από τους κύριους παράγοντες που περιορίζουν την προσφορά κατοικιών. Συγκεκριμένα:
- Το 82% των ιδιοκτητών θεωρεί τον ΕΝΦΙΑ άδικο.
- Το 71% ζητά την πλήρη κατάργησή του και το 20% περαιτέρω μείωση.
Παράλληλα, το 46% εκτιμά ότι η μόνιμη μείωση της φορολογίας των ενοικίων θα αύξανε την προσφορά, ενώ άλλες προτεινόμενες λύσεις περιλαμβάνουν την επιδότηση εξόδων ανακαίνισης και τον προσυμβατικό έλεγχο φερεγγυότητας ενοικιαστών.
Τα «κλειστά σπίτια» και το κόστος ανακαίνισης
Σύμφωνα με την έρευνα, το 12% των ιδιοκτητών διαθέτει κενή κατοικία, ενώ:
- Στο 7% των περιπτώσεων η κατοικία παραμένει κενή για περισσότερα από πέντε χρόνια.
- Το 54% των ιδιοκτητών δηλώνει ότι τα σπίτια είναι κενά λόγω της ανάγκης ανακαίνισης, με το κόστος να κυμαίνεται στις περισσότερες περιπτώσεις από 5.000 έως 20.000 ευρώ.
- Μόλις το 1% αφήνει σπίτια κενά με σκοπό τη μελλοντική τουριστική αξιοποίηση.
Σχέση κόστους και συμφέροντος
Παρά τις προκλήσεις, η αντίληψη των ιδιοκτητών για το αν αξίζει να νοικιάζουν ακίνητα έχει αλλάξει:
- Το 32% εκτιμά ότι δεν είναι συμφέρον να εκμισθώνουν κατοικίες σήμερα.
- Το 59% πιστεύει το αντίθετο – αύξηση από το 12% που είχε καταγραφεί το 2014.
Οι προτάσεις της ΠΟΜΙΔΑ για άμεσες λύσεις
Στο συνέδριο, ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, κ. Στράτος Παραδιάς, τόνισε την ανάγκη για συγκεκριμένες διορθώσεις στο υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, ώστε να ενισχυθεί η προσφορά κατοικιών. Μεταξύ άλλων, πρότεινε:
- Κατάργηση της ελάχιστης τριετούς διάρκειας μίσθωσης: Ιδιαίτερα σε περιοχές με υψηλή εποχική ζήτηση (π.χ. νησιά και περιφέρειες), η απαίτηση τριετούς μίσθωσης εμποδίζει την πρόσβαση ευάλωτων κατηγοριών ενοικιαστών, όπως αναπληρωτές εκπαιδευτικοί, αγροτικοί γιατροί, κ.λπ.
- Αλλαγή στη ρύθμιση της φοροαπαλλαγής: Η 36μηνη φορολογική απαλλαγή να συνδέεται με το ακίνητο και όχι με τον ενοικιαστή. Αυτό θα μειώσει την ανασφάλεια των ιδιοκτητών και θα διευκολύνει τη μίσθωση.
Η έρευνα της ΠΟΜΙΔΑ αναδεικνύει τις πολυδιάστατες προκλήσεις της αγοράς ακινήτων στην Ελλάδα, από τις καθυστερήσεις ενοικίων έως τη φορολογική πίεση και την ανάγκη ανακαινίσεων. Με στοχευμένες παρεμβάσεις και μειώσεις στη φορολογία, μπορεί να βελτιωθεί η προσφορά κατοικιών και να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η στεγαστική κρίση.
