Το 2024 ήταν μια χρονιά γεμάτη ένταση, αλλαγές και γεγονότα που άγγιξαν βαθιά την κοινωνία, την πολιτική, τον πολιτισμό και το περιβάλλον.
Από τη σκληρή πραγματικότητα των γυναικοκτονιών και των κοινωνικών αδικιών έως τις σημαντικές κατακτήσεις στον πολιτικό γάμο και την παγκόσμια αλληλεγγύη, η χρονιά άφησε ανεξίτηλα σημάδια.
Η χρονιά ξεκινά με σκοτάδι
Με το πρώτο 48ωρο του 2024 να σημαδεύεται από μία ακόμη γυναικοκτονία, η Ελλάδα μπήκε σε μια χρονιά γεμάτη πόνο και ανασφάλεια. Μέχρι το τέλος του έτους, οι γυναικοκτονίες στη χώρα έφτασαν τις 15, αποκαλύπτοντας τη συνεχιζόμενη έλλειψη προστασίας για τις γυναίκες.
View this post on Instagram
Στα διεθνή δικαστικά νέα, ο τραμπούκος πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ κρίθηκε ένοχος για 34 κατηγορίες, ενώ οι δύο δολοφόνοι του Ζακ Κωστόπουλου καταδικάστηκαν, δίνοντας μικρή αλλά σημαντική αίσθηση δικαιοσύνης στην κοινωνία.
Παράλληλα, όμως, οι έξι ένοχοι για την τραγωδία στο Μάτι αφέθηκαν ελεύθεροι, προκαλώντας οργή και απογοήτευση στις οικογένειες των θυμάτων.
Πολιτική και δικαιώματα
Το 2024 είδε την ιστορική ψήφιση της ισότητας στον πολιτικό γάμο στην Ελλάδα, μια σημαντική κατάκτηση για τα LGBTQ+ δικαιώματα. Όμως, η τρανσφοβία δεν έπαψε να υφίσταται, με τραγικό παράδειγμα την επίθεση όχλου σε δύο non-binary άτομα στη Θεσσαλονίκη.
Η υπόθεση της Ζιζέλ Πελικότ στη Γαλλία αποτέλεσε έναν φάρο φεμινιστικής ανθεκτικότητας, φωτίζοντας τα σκοτεινά θεμέλια της πατριαρχίας. Οι αποκαλύψεις για τους μαζικούς βιασμούς που υπέστη αποκάλυψαν όχι μόνο τη βαθιά ριζωμένη κουλτούρα βίας κατά των γυναικών, αλλά και τη συστηματική αποτυχία των θεσμών να προστατεύσουν τα θύματα.
Η δικαίωσή της δεν ήταν μόνο προσωπική νίκη αλλά και συλλογική: μια υπενθύμιση ότι ο αγώνας των θηλυκοτήτων είναι ζωντανός και ανατρέπει τη ρητορική της αορατότητας.
Πόλεμος και κλιματική κρίση
Η γεωπολιτική ένταση κορυφώθηκε, με τον πόλεμο στη Γάζα να κλείνει έναν χρόνο και τον πόλεμο στην Ουκρανία σχεδόν τρία χρόνια. Το Ισραήλ βομβάρδισε νοσοκομεία και περιοχές στη Ράφα, ενώ η Διεθνής Αμνηστία κατηγόρησε τη χώρα για γενοκτονία. Την ίδια στιγμή, το Ιράν επιτέθηκε στο Ισραήλ και το Ισραήλ στη Λιβάνου, κλιμακώνοντας τη βία στη Μέση Ανατολή.
Η κλιματική κρίση συνέχισε να επηρεάζει τον πλανήτη: οι πυρκαγιές στην Αττική έφτασαν μέχρι το Χαλάνδρι, ενώ η φωτιά στον Όρβηλο έκαψε για σχεδόν έναν μήνα. Οι πλημμύρες στη Ρόδο και την Ισπανία προκάλεσαν καταστροφές, ενώ η Σαχάρα παρουσίασε σημάδια πρασίνου, δίνοντας μια νότα αισιοδοξίας.
Η διεθνής κοινότητα έλαβε σημαντικές πρωτοβουλίες, όπως την ενίσχυση της Συμφωνίας του Παρισιού, ενώ πολλές χώρες δέσμευσαν κεφάλαια για την ανάπτυξη καθαρών μορφών ενέργειας. Το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο: η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης δεν είναι πια προαιρετική αλλά επιτακτική ανάγκη.
View this post on Instagram
Πολιτισμός
Το 2024 δεν έλειψε από τις πολιτιστικές και κοινωνικές κατακτήσεις. H ταινία “Poor Things” του Γιώργου Λάνθιμου κέρδισε τέσσερα Όσκαρ, ενώ ένα non-binary άτομο κέρδισε για πρώτη φορά τη Eurovision, κάνοντας βήματα προς την αποδοχή της διαφορετικότητας.
Στις Νύχτες Πρεμιέρας, που έκλεισαν 30 χρόνια, το σινεμά γιόρτασε την ανεξαρτησία και τη δημιουργικότητα.
View this post on Instagram
Τα social media και η λέξη της χρονιάς
Η γενιά Ζ βίωσε στιγμές αμφιβολίας όταν τα social media έπεσαν για ώρες, αποδεικνύοντας τη βαθιά σύνδεσή τους με την αυτοπεποίθηση και την καθημερινότητά τους. Στον αντίποδα, η λέξη της χρονιάς, «brain rot», περιέγραψε με χιούμορ και ειρωνεία την υπερφόρτωση πληροφορίας που χαρακτηρίζει την εποχή μας.
Το 2024, θεσπίστηκαν σημαντικές ρυθμίσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, προστατεύοντας την ιδιωτικότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ολυμπιακοί Αγώνες και άλλα επιτεύγματα
Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού, η Ελλάδα κατέκτησε οκτώ μετάλλια, ενώ στους Παραολυμπιακούς Έλληνες αθλητές πέτυχαν 13 μεγάλες διακρίσεις, γεμίζοντας τη χώρα με υπερηφάνεια.
Επιπλέον, η παιδική παχυσαρκία βρέθηκε στο επίκεντρο, καθώς η Ελλάδα αναδείχθηκε πρώτη στη σχετική κατάταξη, σηματοδοτώντας την ανάγκη για δράση στον τομέα της υγείας.
Ελπίδα για το μέλλον
Παρά τις σκιές, το 2024 είχε στιγμές φωτός. Το petition της Καρυστιανού για κοινωνική αλλαγή συγκέντρωσε 1,3 εκατομμύρια υπογραφές, ενώ η πτώση του ιού HIV παγκοσμίως αποτέλεσε μια από τις μεγαλύτερες ελπίδες για την ανθρωπότητα.
Στον πολιτικό χώρο, σημαντικές αλλαγές σημειώθηκαν με την πτώση κυβερνήσεων στη Γερμανία και τη Συρία, αλλά και την εκλογή του τραμπούκου στις ΗΠΑ, γεγονός που γέμισε την προοδευτική κοινότητα με ανησυχία.
View this post on Instagram
Το 2024 έκλεισε με την αυλαία του Eras Tour και μιας χρονιάς γεμάτης αντιφάσεις: από πόνο και αδικία έως πρόοδο και ελπίδα. Η ευχή μας για το μέλλον είναι να δούμε λιγότερο σκοτάδι και περισσότερο φως.
Φωτεινή Οικονομοπούλου